Φασκομηλιά, Φασκόμηλο, Αλιφασκιά, Σφακίδι, Μοσφακίδι ( Salvia officinalis )

Πολυετές, θαμνώδες, με πολυάριθμα κλαδιά, ύψους μέχρι ένα μέτρο ύψος, βρίσκεται σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας κυρίως σε ξηρούς και πετρώδεις τόπους.

Salvia ανήκουν στο γένος Salvia (Φασκόμηλο) και είναι Πολυετείς Αειθαλείς Θάμνοι.
Τα φύλλα του είναι στενόμακρα μυτερά χνουδωτά και γκριζοπράσινα.
Κάθε χειμώνα βγάζει καινούριους τρυφερούς βλαστούς.
Στο τέλος της άνοιξης βγαίνουν τα λουλούδια κατά σπονδύλους, με χρώμα πολύ ανοιχτό βιολετί.
Στην Ελλάδα υπάρχουν 22 διαφορετικά είδη.

Το φυτό έχει έντονη αρωματική οσμή και καλλιεργείται για τις φαρμακευτικές ιδιότητες του, ως αφέψημα και ως καρύκευμα.
Τα φύλλα που είναι και το κατεξοχήν χρησιμοποιούμενο μέρος του φυτού συλλέγονται λίγο πριν ή κατά την αρχή της ανθοφορίας με ξηρό και ηλιόλουστο καιρό, το Μάιο ή τον Ιούνιο και ξηραίνονται στη σκιά.
Στις περιοχές της Μεσογείου αποξηραίνεται και πίνεται ως αφέψημα, το γνωστό φασκόμηλο.
Το φασκόμηλο κυρίως βρίσκεται στην Νότια Ελλάδα (Πελοπόννησο- Νησιά), αλλά και στην Ήπειρο.
Το αφέψημα λαμβάνεται και σερβίρεται αμέσως μετά το βράσιμο.

Αν παραμείνει αρκετή ώρα μαζί με τα φύλλα που έβρασαν, οι πικρές ουσίες μέσα στο αφέψημα αυξάνονται και η γεύση του γίνεται δυσάρεστη.
Στη μαγειρική χρησιμοποιείται για τον αρωματισμό διαφόρων ζωμών, φαγητών και του ξιδιού.
Η γεύση του είναι αρκετά πιπεράτη και ταιριάζει πολύ με λιπαρά κρεατικά και τυριά.
Επίσης ταιριάζει με ψάρια και θαλασσινά.

Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες, η χρήση του έχει θετική επίδραση στη θεραπεία του Αλτσχάιμερ και στην υπερλιπιδαιμία.
Πάντως η χρήση του πρέπει να γίνεται με σύνεση γιατί υπάρχουν περιπτώσεις δηλητηρίασης από υπερβολική χρήση που οφείλεται κυρίως στην ουσία θουγιόνη που υπάρχει στο φυτό.

Προτιμά ηλιόλουστες περιοχές και πετρώδη, άγονα εδάφη.
Πολλοί το θεωρούν το ίδιο με το τσάι του βουνού, αλλά το λάθος είναι μεγάλο και σημαντικό, διότι οι ιδιότητές τους διαφέρουν, όπως άλλωστε και η γεύση τους.
Σε αρκετούς θάμνους σχηματίζονται σκληρά, χνουδωτά σφαιρίδια, οφειλόμενα σε προσβολή εντόμων.
Επειδή μοιάζουν με καρπούς, ο λαός τα αποκαλεί «μήλα της φασκομηλιάς», απ’ όπου το φυτό πήρε το όνομά του. Παλιότερα τα μασούσαν για να καθαρίσουν τα δόντια τους.
Το αφέψημά του χρησιμοποιείται στη θεραπεία της ουλίτιδας και των δερματικών παθήσεων.
Το αιθέριο έλαιό του κατά του πονόδοντου.
Δίνει νέκταρ αρωματικό και μέλι ανοιχτόχρωμο, διαυγές υψηλής ποιότητας, το οποίο κρυσταλλώνει πολύ αργά.