1 Οκτ 2020



Μέλισσα και μυθολογία.

Η ΜΕΛΙΣΣΑ ΣΤΗΝ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ..........


ΜΥΘΟΙ, ΣΥΜΒΟΛΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ...

Σύμβολο θανάτου και αναγέννησης στην Ελληνική μυθολογία , η μέλισσα , συνδέεται με τη λατρεία πολλών θεών, κυρίως χθόνιων θεαινών, όπως η Ρέα Θεά-Μητέρα, η Κυβέλη, η Δήμητρα και Κόρη η Αρτεμις. 

Ιερό σύμβολο ήδη από την προϊστορική Κρήτη, η μέλισσα συνδέθηκε με την ανατροφή του ύπατου των θεών μέλισσες-τροφοί ανέθρεψαν τον Δία στο νησί αυτό συνεπικουρούμενες από τη γαλακτοφόρο Αμάλθεια και τους Κουρήτες-φύλακες. Την ιερότητά της δηλώνουν , μεταξύ πολλών άλλων, δύο πασίγνωστα ευρήματα, σήμερα και τα δύο στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου:

 το περίαπτο από τη νεκρόπολη του Χρυσόλακκου Μαλλίων 18001650 π.Χ.) - σε σχήμα δύο μελισσών που αποθέτουν μια σταγόνα μελιού στην κηρήθρα, και το χρυσό σφραγιστικό δαχτυλίδι από τα Ισόπατα 16001450 π.Χ.) που παρουσιάζει μελισσόμορφες γυναίκες ανάμεσα σε ανθισμένα κρίνα και λατρευτικά σύμβολα, όπως το ιερό μάτι, το φίδι, η χρυσαλλίδα.

"Το χρυσό σφραγιστικό δακτυλίδι από το νεκροταφείο στα Ισόπατα κοντά στην Κνωσό της Κρήτης, μεταξύ 1600 και 1450 π.Χ. Φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου"


Από την αρχαιότητα ακόμη, η αέρινη μορφή της μέλισσας αποτέλεσε πρότυπο για τη νομισματοκοπία απεικονίστηκε επανειλημμένως σέ νησιά του Αιγαίου κυρίως την Κρήτη, αλλά και την Κέα, τη Σύρο, τη Σίκινο. 

Το αυτό συνέβη και στον ηπειρωτικό Ελληνικό Κόσμο , στις δύο πλευρές του Αιγαίου: 

Στη Θεσσαλία από τη μια, κι από την άλλη στην Έφεσο ήδη από τον 5ο π.Χ. αιώνα, που θα συνεχιστεί στον Γεντίνο της Τρωάδος, στην Πέργαμο του Ευμένους Β΄, στη Σμύρνη του Ρωμαίου Κλαυδίου, στη Λυδία του Νέρωνα, του Αδριανού και Σεπτημίου Σεβήρου, ομοίως και πέραν του ελληνικού κόσμου, από την Αραδο της προχριστιανικής Φοινίκης έως την Περσία. 

Είναι σε αυτή την περιοχή του κόσμου, κυρίως στην πόλη της Εφέσου, όπου η μέλισσα θα συνδεθεί ακατάλυτα και διαχρονικά με τη λατρεία της Αρτέμιδος, θεάς της παρθενίας, αλλά και της γονιμότητας. 

«Μέλισσες» ήταν η παλαιότερη ονομασία για τις ιέρειες της Εφεσίας Αρτέμιδος, που ήταν γνωστές και ως κόρες, παρθένου, <<ιέρειες>> και «Εσσήνες»

Αλλά και πριν από τη λατρεία της Εφεσίας Αρτέμιδος, ήδη από την παλαιολιθική και έως την ύστερη νεολιθική εποχή 6500 - 2500 π.Χ.), από το Hacilar της Ανατολίας, στο Σέσκλο, έως την Κορσική και Σαρδηνία, απεικονίζονται θεές-μέλισσες ή δαιμόνισσες-μέλισσες.

Ανήκουν στην Προ-Άρτεμι, την<< πότνια θηρών>> και Μεγάλη Θεά-Μητέρα, στενά συσχετισμένη με τη βλάστηση, την άγρια ζωή και τη γονιμότητα, μισή μέλισσα (από τη μέση και κάτω), μισή φτερωτή γυναίκα (από τη μέση και πάνω), όπως απεικονίζεται και στα χρυσά πλακάκια του 7ου π.Χ. αιώνα από την Κάμειρο της Ρόδου, αλλά και σε πλακίδια φτιαγμένα από λιγότερο ευγενή μέταλλα από άλλα νησιά .

Οι περισσότεροι από τους παραπάνω συμβολισμούς έχουν συνδεθεί κυρίως με το μέλι, το γλυκό προϊόν του έργου της μέλισσας και της μελισσοκομίας , τη γλυκαντική ουσία που, από τα βάθη της προϊστορίας, γλύκαινε τον καθημερινό κάματο, απάλυνε τον πόνο, καλλώπιζε το δέρμα, εξευμένιζε θεούς του πάνω και κάτω κόσμου, συντρόφευε νεκρούς, ενέπνεε μάντεις και πυθίες Η διασύνδεσή της, όμως, με την Αρτέμιδα, μια σχέση εντελώς κρυπτική για τους αμύητους, αναγνωρίζει και εξαίρει, κατά τη γνώμη μου, την άλλη, σημαντικότερη αξία της μέλισσας: 

Τη μέγιστη συμβολή της στη γονιμότητα, πρωταρχικά εκείνη της γης και των καλλιεργειών.

Επιμέλεια σύνταξης: Γραμμένος Τομ Μελισσοκόμος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου