Αγιόκλιμα.

ΑΓΙΟΚΛΗΜΑ, ΑΙΓΟΚΛΗΜΑ, ΑΞΙΟΦΥΛΛΟ......

Με έντονη φρουκτώδη μυρωδιά και ανθοφορία από τα μέσα της άνοιξης ως τις αρχές του φθινοπώρου, το αγιόκλημα είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό φυτό, κατάλληλο τόσο για εδαφοκάλυψη όσο και για αναρρίχηση σε καφασωτά και πέργκολες.

"Κι εκείνο που βλέπω να μένει τελικά

είναι κάτι νύχτες με φεγγάρι,

 μες στα θερινά τα σινεμά.

Νύχτες που περνούν,

 που δεν θα ξαναρθούν,

μ αγιόκλημα και γιασεμιά"

Ο Λουκιανός Κηλαηδόνης στο αγαπημένο τραγούδι....

 "Τα θερινά σινεμά" συνέδεσε με υπέροχο τρόπο την ανάμνηση των καλοκαιρινών της νεότητας με τη γλυκιά, μεθυστική μυρωδιά του αγιοκλήματος και των γιασεμιών.

 Η σχέση μυρωδιά και αναμνήσεων έχει αποδοθεί από την τέχνη παραστατικότατα, πολύ πριν η επιστήμη αποκρυπτογραφήσει τα μυστικά της μνήμης και επιβεβαιώσει πως η όσφρηση είναι η αίσθηση που συνδέεται περισσότερο με το μνημονικό.

 Όταν μάλιστα το άρωμα των λευκοκίτρινων λουλουδιών του αγιοκλήματος είναι γλυκό, υπέροχα μεθυστικό, φρουκτώδες, με νότες βανίλιας, τότε μπορεί να μας αγκαλιάσει και να μας γεμίσει με εικόνες και συναισθήματα.

Σκαρφαλώνει με άνεση.

Το πιο δημοφιλές είδος του ευωδιαστού αυτού λουλουδιού, που μοσχοβολά από την άνοιξη μέχρι και το φθινόπωρο, είναι το γιαπωνέζικο αγιόκλημα (Lonicera japonica), που κατάγεται από την ανατολική Ασία.

Γνωστό στη χώρα μας και ως αιγόκλημα (μοιάζει με κλήμα) ή αξιόφυλλο, το αειθαλές ή ημιαειθαλές αναρριχητικό φυτό, με τα λευκά στην αρχή και κίτρινα άνθη στην ωρίμανση, αγκαλιάζει με μεγάλη πληθωρικότητα τους τοίχους, τις πέργκολες και τα καφασωτά, αν βρει το ανάλογο στήριγμα. Ιδιαίτερα ανθεκτικό φυτό, ενδείκνυται για περιοχές με δριμύ ψύχος (αντέχει έως και -20 βαθμούς) και αναπτύσσεται πολύ γρήγορα αν δεν περιοριστεί με κλάδεμα .

Ένα άλλο δημοφιλές και εξίσου αρωματικό είδος αγιοκλήματος που βρίσκουμε στα ελληνικά φυτώρια είναι το "ιταλικό" (Lonicera caprifokium). Τα άνθη του "ευρωπαϊκού" αγιοκλήματος που αυτοφύεται στη γείτονα έχουν συνήθως μια όμορφη ροζ - φούξια απόχρωση και διατηρούν την ανθοφορία τους από τα τέλη Απριλίου μέχρι τα τέλη Ιουνίου, ενώ οι καρποί του έχουν  πορτοκαλί - κόκκινο χρώμα.

Σε λίγα φυτώρια, κυρίως στη βόρεια Ελλάδα βρίσκουμε και το φυλλοβόλο αγιόκλημα Lonicera x tellmanniana που έχει άοσμα σχεδόν άνθη με εντυπωσιακό  ζωηρό κίτρινο χρώμα, τα οποία εμφανίζονται από τα μέσα Απριλίου μέχρι τα μέσα Ιουνίου.

Τα ελληνικά αγιοκλήματα.

Η πλούσια ελληνική φύση δεν θα μπορούσε να μην έχει τα δικά της αγιοκλήματα. Αν την άνοιξη περιηγηθούμε τους θαμνώνες της χώρας μας, θα δούμε όμορφα άγρια είδη, όπως είναι η Lonicera periclymenum και η Lonicera etrusca με λευκά ή λευκά με ρόδινη απόχρωση άνθη. Τα δύο φυλλοβόλα αυτά είδη, που ανθίζουν από το Μάιο έως και τον Ιούλιο, αυτοφύονται στη  βόρεια Ευρώπη και τη Μεσόγειο και καλλιεργούνται σε διάφορες χώρες ως καλλωπιστικά για τα εύοσμα άνθη τους.

Χαρακτηριστικά

Με μεγάλης διάρκειας ανθοφορία, που αρχίζει από τα μέσα της άνοιξης και ολοκληρώνεται στις αρχές του φθινοπώρου, το αγιόκλημα έχει άφθονα, έντονα άνθη σε σχήμα σάλπιγγας.

 Από τα πιο χαρακτηριστικά μελισσοτροφικά φυτά, το γιαπωνέζικο αγιόκλημα, που είναι το πιο διαδεδομένο, προσελκύει με το νέκταρ που περιέχουν τα λουλούδια του διάφορες ωφέλιμους φτερωτούς επισκέπτες (μέλισσες, πεταλούδες κ.α.) ενώ από το φθινόπωρο, περίοδο κατά την οποία εμφανίζονται οι στρογγυλοί, μαύροι καρποί του, τρέφει με αυτούς τα πουλιά.

Κατάλληλο και για εδαφοκάλυψη.

Αν δεν του προσφέρουμε κάποιο κοντινό στήριγμα, μπορούμε να εκμεταλλευτούμε την ταχεία ανάπτυξή του και να  το χρησιμοποιήσουμε ως φυτό εδαφοκάλυψης ακόμη και σε εκτάσεις με μεγάλη κλίση, τις οποίες θα προστατεύσει από τη διάβρωση.

Θεραπευτικό και εδώδιμο.

Οι Κινέζοι θεραπευτές χρησιμοποιούν τους βλαστούς και τα μπουμπούκια του γιαπωνέζικου αγιοκλήματος για τις αντιβακτηριακές, αντιφλεγμονώδεις, αντισπασμωδικές και αντιυπερτασικές ιδιότητές τους.

Το έγχυμα που παρασκευάζεται από τα άνθη βοηθάει στην αντιμετώπιση παθήσεων του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, ενώ το αιθέριο έλαιό του χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική, την αρωματοποιία και την αρωματοθεραπεία.

Επιμέλεια σύνταξης: Γραμμένος Τομ Μελισσοκόμος