23 Αυγ 2017



Η Ελάτη, το Έλατο, ο Έλατος( abies spp ).

Κωνοφόρο δένδρο, ύψους 15 έως 25 μέτρα. Είναι από τα σημαντικότερα μελισσοκομικά φυτά της χώρας μας, δίνει μελίτωμα και το μέλι της αντιπροσωπεύει το 5% της ετήσιας παραγωγής μελιού της χώρας.

Τα δάση της Ελάτης ξεκινάνε από τα 800 μέτρα υψόμετρο και φτάνουν μέχρι και τα 1700 μέτρα, ενώ καταλαμβάνουν 327 χιλιάδες εκτάρια ( 1 εκτάριο είναι 10 στρέμματα ), δηλαδή 3.270.000 στρέμματα!!
Στην χώρα μας υπάρχουν τρία είδη Ελάτης

-Κεφαλληνιακή ( Abiescephallonica ) Υπάρχει στην Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα, στα Όρη Οξυά και Τυμφρηστός στα Άγραφα και φτάνει μέχρι Όλυμπο και Άγιο Όρος.

-Υβριδογενή Ελάτη ( A. Borisilregis ) που είναι διασταύρωση της Abiescephallonica και της Abiesalbaή pectinata.

-Λευκή Ελάτη ( Abiesalba ) την συναντάμε στα βόρεια σύνορα της χώρας μας.

Τα κυριότερα δάση Ελάτης τα βρίσκουμε στην Πελοπόννησο ( Ταΰγετος, Πάρνωνας, Μαίναλο, Κυλλήνη, Χελμός, Παναχαϊκό, Ερύμανθος ) στην Κεφαλονιά ( όρος Αίνος ), στην Στερεά Ελλάδα ( Τυμφρηστός, Ακαρνανικά όρη, ορεινή Ναυπακτία, όρη Λιδορικίου, Βαρδούσια, Οίτη, Γκιώνα, Όθρυ, Καλλίδρομο, Παρνασσός, Ελικώνας, Κιθαιρώνας, Γεράνεια, Πατέρας, Πάρνηθα ), στην Εύβοια ( Δίρφυ, Όλυμπος, Κανδήλι, Ξηρό όρος ), στην δυτική Ελλάδα ( Νότια Πίνδος, Αθαμανικά όρη, Βάλτου, Τόμαρος, Παραμυθιά, Σουλίου, Ξεροβούνι, Μιτσικέλι, Τύμφη ), καθώς και στα βουνά Πήλιο, Όσσα, Όλυμπος, Καμβούνια, Βούρινος, Άσκιο, Γράμμος, Κερκίνη και Δυτική Ροδόπη!! 


Στο έλατο υπάρχουν έντομα που παράγουν μέλι, αφίδες όπως Cinaraconfines, uchneriapentinatae και Mindarusabietinus όπως και τα κοκοειδή Physokermeshemicryphus (κόμπος) και P.piceae!
Το περισσότερο ανθεκτικό στις καιρικές μεταβολές είναι ο κόμπος, όλα τα υπόλοιπα είναι ευαίσθητα στους θερμούς και ξηρούς ανέμους όπως και στην βροχή!!
Από προσωπικές εμπειρίες στους βαρείς Χειμώνες που πέφτει χιόνι ακόμη και χαμηλά ο κόμπος στο έλατο έχει περισσότερο πληθυσμό και δίνει καλές αποδόσεις ενώ οι βροχές όσες και να ρίξει δύσκολα κόβουν την μελιτοφορία τουλάχιστον στα δικά μας μέρη Πελοπόννησο!!
Τώρα αν ο Χειμώνας είναι ήπιος, δηλαδή χωρίς χιόνια και πολλά κρύα, που ενδεχομένως να κάνουν καλό στο μικρόβιο, ακόμη και λίγες βροχές χαλάνε, τον κόμπο λόγω μικρών πληθυσμών στα παράσιτα και από καθαρή τύχη μπορούμε να πάρουμε μέλι!!
Από 20-5 έως και τα μέσα Ιουλίου δίνει συνήθως, ενώ μερικές φορές έχει δώσει και Σεπτέμβριο!!

Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε το φαινόμενο να έχουμε δείγματα στον κόμπο από μέσα Απριλίου, τα οποία δύσκολα δουλεύονται, λόγω χαμηλών πληθυσμών των σμηνών αφενός και αφετέρου λόγω θερμοκρασιών που στα υψόμετρα που είναι το Έλατο αγγίζουν τους μηδέν βαθμούς τις βραδυνές ώρες, ενώ την ημέρα δύσκολα ανεβαίνουν πάνω από 15 βαθμούς.  
Από την μανία μας να πάρουμε λίγο έλατο μπαίνουμε με κάστρα μελίσσια, αρχές Μαΐου με αποτέλεσμα να ταλαιπωρηθούν και να μην πάρουμε και τίποτα τελικά!!
Θυμάμαι παλαιότερους που έλεγαν αν δεν πάει 10 Ιουνίου δεν πάμε πουθενά και είχαν απόλυτο δίκιο γιατί μέχρι τότε φαίνεται καθαρά τι γίνεται που θα δώσει και τι θα δώσει σε ποσοστό άνω του 98% και δεν ρισκάρεις σε τίποτα!!
Προφανώς φταίνε πολλά, που παίρνουμε τα βουνά, ( κενό Μαΐου, ραντίσματα ή οτιδήποτε άλλο) έξω από τα έλατα όμως και όχι τόσο ψηλά, γιατί στρεσάρονται.
Απλά δεν φαίνεται λόγω του ότι είναι κάστρα, τα σκοτώνουμε όμως και είναι κρίμα (το έχω κάνει και εγώ και ξέρω)
Φροντίζουμε 15 ημέρες πριν ( δική μου τακτική) αν τα μελίσσια μας δεν είναι δυνατά, να τα ενισχύσουμε και ανά 3 μελίσσια φτιάχνω 2 με πολλούς γόνους (πάνω από 14) ενώ το 3 το κρατάω σαν παραφυάδα πίσω. 

Μέλια που ενδεχομένως να έχουν, αφαιρούνται και προσθέτω από το πιο αδύνατο στα δυνατότερα , γόνους ψημένους ακόμη και λίγο ανοιχτό μπορούμε να βάλουμε. Τα πλαίσια του γόνου, τινάζονται από τους πληθυσμούς τους και μπαίνουν στα 2 μελίσσια, που μετά από αυτό βρίσκονται, να έχουν από 15 πλαίσια γόνου και πάνω!!
Το 3 μελίσσι παραμένει με τον πληθυσμό του και έτσι δεν χάνουμε τον αριθμό των μελισσιών!!
Τα δυνατά μελίσσια μεταφέρονται στο έλατο μετά από 15 ημέρες και όταν ξεκινήσει να βάζει το μελίσσι μέλι, τρυγάμε ανά 7 με 8 μέρες για 1,5 με 2 μήνες περίπου!! 

Βέβαια εξαρτάται από το μικρόβιο το οποίο τέτοια εποχή πρέπει να είναι μικρό και να έχει ζουμί αφενός και αφετέρου να είναι στην περιοχή που πάμε κόμπο- κόμπο δηλαδή δύσκολα να μην βρίσκεις μικρόβιο!!
Το άλλο που προσέχουμε είναι αν υπάρχει ψόφιο, τέτοια εποχή δεν δικαιολογείται να υπάρχει ψόφιο και τελευταίο πόσο προχωρημένο είναι επειδή ξεκινάει από χαμηλά και φτάνει στην κορυφή του ελάτου οπότε και σταματάει να δίνει!!
Τέτοια εποχή πρέπει να βρίσκουμε μικρόβιο μέχρι 2 μέτρα ύψος, δηλαδή να μην προχωράει γρήγορα!!
Αν όλα είναι θετικά και τα μελίσσια φτιαγμένα όπως είπαμε από την στιγμή που μπαίνουμε και ξεκινάει να δίνει τρυγάμε κάθε 7 με 8 ημέρες το αργότερο.
Αν το μικρόβιο είναι καλό δεν μας πειράζει αν τα έχουμε μέσα ή έξω από το δάσος, μερικοί τα βάζουν απέξω για μεγαλύτερο φάσμα βοσκής, εγώ θεωρώ βασικότερο να ανεβαίνουν άδεια και να γυρίζουν γεμάτα, δηλαδή να βρίσκουμε μέρος χαμηλά και όχι ψηλά!!
Φροντίζουμε πάντα να κρατάμε σφιχτά τα μελίσσια και κάθε φορά βάζουμε λιγότερα πλαίσια στο συμπλήρωμα, μετά τον 2 τρύγο, μέχρι που στο τέλος, τα παίρνουμε μονά !!
Απαραίτητο πάντα το νερό, χωρίς νερό δεν δουλεύουν!!
Η συλλογή των μελιτωμάτων είναι κοπιαστική και μαζί με την έλλειψη γύρης επιφέρει πρόωρη γήρανση και θάνατο των εργατριών!! 

Συχνά παρατηρείται μαζικός θάνατος συλλεκτριών, που αποδίδεται στα λίγα σάκχαρα του Ελάτου 12% και στην σύνθεση των σακχάρων, ( Broeker, 1964 ) 
Για να συνεχίσουν να είναι παραγωγικά, μετά το Έλατο θα πρέπει να τα μεταφέρουμε σε περιοχές με γυρεοδοτικές ανθοφορίες, ώστε να ενισχυθούν και να επανακτήσουν τους πληθυσμούς τους.
Το μέλι της Ελάτης είναι εξαιρετικής ποιότητας!!
Στην Μελισσοχωρητικότητα δεν έχουμε πρόβλημα όπως και στο Πεύκο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου