ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η εργασία* αυτή είναι το αποτέλεσμα της διερεύνησης όλων των δραστικών ουσιών που χρησιμοποιούνται ως θεραπευτικές ουσίες στη μελισσοκομία ακόμα και προσωρινά στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η περιγραφή των ουσιών ακολουθείται με όλες τις δυνατές λεπτομέρειες που έχουν μελισσοκομική σημασία (MRLs, τοξικότητα, αποδόμηση) και έγινε με στόχο να ενημερωθούν οι αρμόδιες αρχές, οι κατά τόπους Κτηνιατρικές Υπηρεσίες και όσοι θα εμπλέκονται με το θέμα, με την πρόσφατη γνώση στο θέμα αυτό αλλά και για να έχουν στη διάθεσή τους όλα τα στοιχεία σε εύκολη πρόσβαση.
Η περιγραφή των διαφόρων ουσιών δεν προϋποθέτει ότι συνιστώνται για χρήση.
Πάντα η χρήση τους, όταν είναι εγκεκριμένη, πρέπει να γίνεται πολύ πριν την συλλογή μελιού.
Η χώρα ή οι χώρες που έχουν έγκριση για κάθε ουσία αναφέρονται στις υποσημειώσεις κάθε ουσίας.
Κάποιες από τις ασθένειες δεν αναφέρονται ξεχωριστά, αλλά διευκρινίζονται στις ενδείξεις της κάθε ουσίας.
Για τις ασθένειες που δεν αναφέρεται τίποτα, δεν υπάρχει καμία ουσία η οποία να έχει έγκριση σε κάποια χώρα της Ε.Κ.
Πιστεύουμε ότι η εργασία αυτή θα αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο.
Πιστεύουμε επίσης ότι η επαναξιολόγηση όλων των ουσιών αυτών ως προς την αποτελεσματικότητά τους όπως επίσης και ως προς την τοξικότητά τους στις μέλισσες θα πρέπει να επαναληφθεί με τη χρήση περισσότερο ευαίσθητων πειραματικών μεθόδων.
*Η εργασία αυτή θα διανέμεται δωρεάν στις αρμόδιες αρχές και αργότερα θα διατίθεται και σε ηλεκτρονική μορφή ελεύθερα από το διαδίκτυο
Bw: Body weight (Σωματικό βάρος).
CVMP: Committee for the Veterinary Medicinal Products (Επιτροπή για τα Κτηνιατρικά Φαρμακευτικά Προϊόντα).
COM: Committee on Mutagenicity of chemicals in food. (Επιτροπή για τη Μεταλλαξιμότητα των Χημικών στα Τρόφιμα).
E.E: Ευρωπαϊκή Ένωση.
EEC: European Economic Community (Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα).
EFSA: European Food Safety Authority (Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων).
EMEA: European Medicines Agency (Ευρωπαϊκό Γραφείο Φαρμάκων).
EPA: Environmental Protection Agency (Γραφείο Περιβαλλοντικής Προστασίας).
GRAS: Generally Recognized as safe (Γενικά Αναγνωρισμένο ως Ασφαλές).
HMF: Hydroxymethylfurfural (Υδροξυ-μεθυλο-φουρφουράλη).
kg: Kilogram (Χιλιογραμμάρια/Κιλό).
LD50: Median Lethal Dose (Μέση Θανατηφόρος Δόση).
lt: Litre (Λίτρο).
mg: Milligram (10-3 Γραμμάρια).
mm: Millimeter (10-3 Μέτρα).
MSDS: Material Safety Data Sheet (Φύλλο με Υλικό Δεδομένων Ασφαλείας).
MRL: Maximum Residue Level (Μέγιστο Όριο/επίπεδο Καταλοίπων).
μgr: Microgram (10-6 Γραμμάρια).
NOEL: No Observed Effect Level (Μη Παρατηρήσιμο Επίπεδο Επιδράσεων).
O.O: Οξαλικό Οξύ.
Η εργασία* αυτή είναι το αποτέλεσμα της διερεύνησης όλων των δραστικών ουσιών που χρησιμοποιούνται ως θεραπευτικές ουσίες στη μελισσοκομία ακόμα και προσωρινά στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η περιγραφή των ουσιών ακολουθείται με όλες τις δυνατές λεπτομέρειες που έχουν μελισσοκομική σημασία (MRLs, τοξικότητα, αποδόμηση) και έγινε με στόχο να ενημερωθούν οι αρμόδιες αρχές, οι κατά τόπους Κτηνιατρικές Υπηρεσίες και όσοι θα εμπλέκονται με το θέμα, με την πρόσφατη γνώση στο θέμα αυτό αλλά και για να έχουν στη διάθεσή τους όλα τα στοιχεία σε εύκολη πρόσβαση.
Η περιγραφή των διαφόρων ουσιών δεν προϋποθέτει ότι συνιστώνται για χρήση.
Πάντα η χρήση τους, όταν είναι εγκεκριμένη, πρέπει να γίνεται πολύ πριν την συλλογή μελιού.
Η χώρα ή οι χώρες που έχουν έγκριση για κάθε ουσία αναφέρονται στις υποσημειώσεις κάθε ουσίας.
Κάποιες από τις ασθένειες δεν αναφέρονται ξεχωριστά, αλλά διευκρινίζονται στις ενδείξεις της κάθε ουσίας.
Για τις ασθένειες που δεν αναφέρεται τίποτα, δεν υπάρχει καμία ουσία η οποία να έχει έγκριση σε κάποια χώρα της Ε.Κ.
Πιστεύουμε ότι η εργασία αυτή θα αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο.
Πιστεύουμε επίσης ότι η επαναξιολόγηση όλων των ουσιών αυτών ως προς την αποτελεσματικότητά τους όπως επίσης και ως προς την τοξικότητά τους στις μέλισσες θα πρέπει να επαναληφθεί με τη χρήση περισσότερο ευαίσθητων πειραματικών μεθόδων.
*Η εργασία αυτή θα διανέμεται δωρεάν στις αρμόδιες αρχές και αργότερα θα διατίθεται και σε ηλεκτρονική μορφή ελεύθερα από το διαδίκτυο
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
ADI: Accepted daily intake (Αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη).Bw: Body weight (Σωματικό βάρος).
CVMP: Committee for the Veterinary Medicinal Products (Επιτροπή για τα Κτηνιατρικά Φαρμακευτικά Προϊόντα).
COM: Committee on Mutagenicity of chemicals in food. (Επιτροπή για τη Μεταλλαξιμότητα των Χημικών στα Τρόφιμα).
E.E: Ευρωπαϊκή Ένωση.
EEC: European Economic Community (Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα).
EFSA: European Food Safety Authority (Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων).
EMEA: European Medicines Agency (Ευρωπαϊκό Γραφείο Φαρμάκων).
EPA: Environmental Protection Agency (Γραφείο Περιβαλλοντικής Προστασίας).
GRAS: Generally Recognized as safe (Γενικά Αναγνωρισμένο ως Ασφαλές).
HMF: Hydroxymethylfurfural (Υδροξυ-μεθυλο-φουρφουράλη).
kg: Kilogram (Χιλιογραμμάρια/Κιλό).
LD50: Median Lethal Dose (Μέση Θανατηφόρος Δόση).
lt: Litre (Λίτρο).
mg: Milligram (10-3 Γραμμάρια).
mm: Millimeter (10-3 Μέτρα).
MSDS: Material Safety Data Sheet (Φύλλο με Υλικό Δεδομένων Ασφαλείας).
MRL: Maximum Residue Level (Μέγιστο Όριο/επίπεδο Καταλοίπων).
μgr: Microgram (10-6 Γραμμάρια).
NOEL: No Observed Effect Level (Μη Παρατηρήσιμο Επίπεδο Επιδράσεων).
O.O: Οξαλικό Οξύ.
ΘΥΜΟΛΗ(THYMOL)
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: Apiguard, Thymovar.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΜΗ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: XY8, Apilife var9, Mehpatika solution10.
ΧΗΜΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ: 2-Isopropyl-5-methylphenol.
ΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ:
• Χημικός τύπος: C10H14O.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: Apiguard, Thymovar.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΜΗ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: XY8, Apilife var9, Mehpatika solution10.
ΧΗΜΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ: 2-Isopropyl-5-methylphenol.
ΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ:
• Χημικός τύπος: C10H14O.
• Μοριακή μάζα: 150.22 g mol−1.
• Διαλυτότητα: Αδιάλυτη στο νερό, πολύ καλή σε αλκοόλες.
ΤΡΟΠΟΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ: Σιρόπι, ζαχαροζύμαρο, ταινίες), κρύσταλλοι σε σακουλάκια (εξάχνωση), σκόνη και δίσκοι με gel, σε υγρή μορφή σε απορροφητικά υλικά (vettex).
ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 2 εφαρμογές ενός δίσκου gel 50gr ανά αποικία (κυψέλη) με μεσοδιάστημα 15 μέρες, 2 εφαρμογές μίας ταινίας ,κομμένης στη μέση, σε κάθε θάλαμο/όροφο γόνου με μεσοδιάστημα 3-4 βδομάδες, 0.5gr σκόνης θυμόλης σε κάθε πλαίσιο αργά το φθινόπωρο, 2 σακουλάκια των 7 gr σε κάθε κυψέλη, γίνεται εφαρμογή 3 φορές κάθε 8 μέρες.
ΦΑΡΜΑΚΟΔΥΝΑΜΙΚΗ: Η θυμόλη είναι μία φαινόλη που υπάρχει στα αιθέρια έλαια πολλών ειδών αρωματικών φυτών. Ο ακριβής μηχανισμός δράσης της δεν είναι ακόμη πλήρως γνωστός. Εικάζεται ότι δρα απευθείας στο άκαρι μέσω της εισπνοής ή της διάχυσης καταστρέφοντας συγκεκριμένες δομές, με πιο πιθανή αυτή του νευρικού ή αναπαραγωγικού συστήματος .
ΦΑΡΜΑΚΟΚΙΝΗΤΙΚΗ:
Βιοδιαθεσιμότητα: Δεν αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία.
Χρόνος ημίσειας ζωής(t ½ ): Δεν αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία.
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ: Καταπολέμηση Βαρροάτωσης (Varroa destructor), της τραχειακής ακαρίασης (Acarapis woodi), του γύψινου γόνου (Ascosphaera apis) και της Νοζεμίασης ( Nosema apis). Η χρήση της προτείνεται στη Βιολογική μελισσοκομία.
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ: Δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε χαμηλές θερμοκρασίες (<150 C) καθότι απαιτείται περισσότερος χρόνος για την εξάτμιση/εξάχνωση του υλικού, αλλά και εξαιτίας του ότι μειώνεται η δραστηριότητα των μελισσών και συνεπώς δεν γίνεται επαρκής κατανομή του φαρμάκου. Να αποφεύγεται η χρήση και σε θερμοκρασίες >300 C που λειτουργούν σαν στρεσσογόνος παράγοντας διότι απελευθερώνεται μεγαλύτερη συγκέντρωση θυμόλης που μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της θνησιμότητας των ενηλίκων μελισσών και του γόνου. Απαγορεύεται οποιαδήποτε εφαρμογή κατά την περίοδο μελιττοσυλλογής (τρύγος). Πριν την εφαρμογή να μην χορηγείται τροφή. Οι ταινίες δεν θα πρέπει να τοποθετούνται κοντά σε ταΐστρες ζάχαρης γιατί μπορεί να μειωθεί η κατανάλωση τροφής. Να μην υπάρχει γόνος σε απόσταση μικρότερη των 4cm από την κάθε ταινία. Να μην υπάρχουν ανοιχτά ή τρυπημένα καπάκια ή πατώματα στις κυψέλες.
ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ: Υπερδοσολογία μπορεί να προκαλέσει διέγερση και τάσεις φυγής (http15). Όταν δεν γίνεται εφαρμογή σε όλες τις κυψέλες, συχνά εμφανίζονται φαινόμενα λεηλασίας. Υπάρχουν εικασίες ότι επηρεάζει το αναπαραγωγικό σύστημα των βασιλισσών (http16). Κατά την εφαρμογή του Thymovar συγκεκριμένα μπορεί να παρουσιαστούν αλλοιώσεις στο γόνο (http17).
ΑΣΦΑΛΕΙΑ
• MRL: Δεν κρίνεται απαραίτητος ο καθορισμός του.
• ADI: Δεν κρίνεται απαραίτητος ο καθορισμός του.
• Χρόνος αναμονής: Για το μέλι είναι μηδενικός. Ωστόσο πριν αλλά και κατά τη διάρκεια του τρύγου δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται το φάρμακο. Ειδικότερα, οι κηρήθρες γόνου που ήταν παρούσες όταν έγινε αγωγή στην αποικία δεν θα πρέπει να τρυγιούνται την επόμενη άνοιξη.
• Κατάλοιπα: Εμφανίζονται μόνο σε περιπτώσεις υπερδοσολογίας και εφαρμογής κατά την περίοδο της μελιττοσυλλογής και του τρύγου.
• Τοξικότητα: Επιβλαβές για τον χρήστη σε τυχόν κατάποση, εισπνοή ή απορρόφηση μέσω του δέρματος. Τυχόν επαφή με τα μάτια ενδεχομένως να προκαλέσει σοβαρή ζημιά. Επιβάλλεται η χρήση προστατευτικού ιματισμού. LD50 για τις μέλισσες δεν έχει προσδιοριστεί.
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ: Ασύμβατο με ισχυρούς αντιοξειδωτικούς παράγοντες, ισχυρές βάσεις και οργανικά υλικά (http18).
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ: Η Θυμόλη κατόπιν προτάσεως της Επιτροπής για Κτηνιατρικά Φαρμακευτικά Προϊόντα (CVMP) συγκαταλέχθηκε στο Παράρτημα 2 του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Κανονισμών (EEC) με No. 2377/90 (EMEA 1996).
• Διαλυτότητα: Αδιάλυτη στο νερό, πολύ καλή σε αλκοόλες.
ΤΡΟΠΟΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ: Σιρόπι, ζαχαροζύμαρο, ταινίες), κρύσταλλοι σε σακουλάκια (εξάχνωση), σκόνη και δίσκοι με gel, σε υγρή μορφή σε απορροφητικά υλικά (vettex).
ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 2 εφαρμογές ενός δίσκου gel 50gr ανά αποικία (κυψέλη) με μεσοδιάστημα 15 μέρες, 2 εφαρμογές μίας ταινίας ,κομμένης στη μέση, σε κάθε θάλαμο/όροφο γόνου με μεσοδιάστημα 3-4 βδομάδες, 0.5gr σκόνης θυμόλης σε κάθε πλαίσιο αργά το φθινόπωρο, 2 σακουλάκια των 7 gr σε κάθε κυψέλη, γίνεται εφαρμογή 3 φορές κάθε 8 μέρες.
ΦΑΡΜΑΚΟΔΥΝΑΜΙΚΗ: Η θυμόλη είναι μία φαινόλη που υπάρχει στα αιθέρια έλαια πολλών ειδών αρωματικών φυτών. Ο ακριβής μηχανισμός δράσης της δεν είναι ακόμη πλήρως γνωστός. Εικάζεται ότι δρα απευθείας στο άκαρι μέσω της εισπνοής ή της διάχυσης καταστρέφοντας συγκεκριμένες δομές, με πιο πιθανή αυτή του νευρικού ή αναπαραγωγικού συστήματος .
ΦΑΡΜΑΚΟΚΙΝΗΤΙΚΗ:
Βιοδιαθεσιμότητα: Δεν αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία.
Χρόνος ημίσειας ζωής(t ½ ): Δεν αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία.
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ: Καταπολέμηση Βαρροάτωσης (Varroa destructor), της τραχειακής ακαρίασης (Acarapis woodi), του γύψινου γόνου (Ascosphaera apis) και της Νοζεμίασης ( Nosema apis). Η χρήση της προτείνεται στη Βιολογική μελισσοκομία.
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ: Δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε χαμηλές θερμοκρασίες (<150 C) καθότι απαιτείται περισσότερος χρόνος για την εξάτμιση/εξάχνωση του υλικού, αλλά και εξαιτίας του ότι μειώνεται η δραστηριότητα των μελισσών και συνεπώς δεν γίνεται επαρκής κατανομή του φαρμάκου. Να αποφεύγεται η χρήση και σε θερμοκρασίες >300 C που λειτουργούν σαν στρεσσογόνος παράγοντας διότι απελευθερώνεται μεγαλύτερη συγκέντρωση θυμόλης που μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της θνησιμότητας των ενηλίκων μελισσών και του γόνου. Απαγορεύεται οποιαδήποτε εφαρμογή κατά την περίοδο μελιττοσυλλογής (τρύγος). Πριν την εφαρμογή να μην χορηγείται τροφή. Οι ταινίες δεν θα πρέπει να τοποθετούνται κοντά σε ταΐστρες ζάχαρης γιατί μπορεί να μειωθεί η κατανάλωση τροφής. Να μην υπάρχει γόνος σε απόσταση μικρότερη των 4cm από την κάθε ταινία. Να μην υπάρχουν ανοιχτά ή τρυπημένα καπάκια ή πατώματα στις κυψέλες.
ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ: Υπερδοσολογία μπορεί να προκαλέσει διέγερση και τάσεις φυγής (http15). Όταν δεν γίνεται εφαρμογή σε όλες τις κυψέλες, συχνά εμφανίζονται φαινόμενα λεηλασίας. Υπάρχουν εικασίες ότι επηρεάζει το αναπαραγωγικό σύστημα των βασιλισσών (http16). Κατά την εφαρμογή του Thymovar συγκεκριμένα μπορεί να παρουσιαστούν αλλοιώσεις στο γόνο (http17).
ΑΣΦΑΛΕΙΑ
• MRL: Δεν κρίνεται απαραίτητος ο καθορισμός του.
• ADI: Δεν κρίνεται απαραίτητος ο καθορισμός του.
• Χρόνος αναμονής: Για το μέλι είναι μηδενικός. Ωστόσο πριν αλλά και κατά τη διάρκεια του τρύγου δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται το φάρμακο. Ειδικότερα, οι κηρήθρες γόνου που ήταν παρούσες όταν έγινε αγωγή στην αποικία δεν θα πρέπει να τρυγιούνται την επόμενη άνοιξη.
• Κατάλοιπα: Εμφανίζονται μόνο σε περιπτώσεις υπερδοσολογίας και εφαρμογής κατά την περίοδο της μελιττοσυλλογής και του τρύγου.
• Τοξικότητα: Επιβλαβές για τον χρήστη σε τυχόν κατάποση, εισπνοή ή απορρόφηση μέσω του δέρματος. Τυχόν επαφή με τα μάτια ενδεχομένως να προκαλέσει σοβαρή ζημιά. Επιβάλλεται η χρήση προστατευτικού ιματισμού. LD50 για τις μέλισσες δεν έχει προσδιοριστεί.
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ: Ασύμβατο με ισχυρούς αντιοξειδωτικούς παράγοντες, ισχυρές βάσεις και οργανικά υλικά (http18).
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ: Η Θυμόλη κατόπιν προτάσεως της Επιτροπής για Κτηνιατρικά Φαρμακευτικά Προϊόντα (CVMP) συγκαταλέχθηκε στο Παράρτημα 2 του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Κανονισμών (EEC) με No. 2377/90 (EMEA 1996).
8 Εγκεκριμένο στην Τσεχία.
9 Εγκεκριμένο σε Γερμανία, Ουγγαρία, Ιταλία, Πολωνία και Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό το σκεύασμα περιέχει επίσης Ευκαλυπτόλη, μενθόλη και καμφορά.
10 Εγκεκριμένο στη Σλοβακία.
9 Εγκεκριμένο σε Γερμανία, Ουγγαρία, Ιταλία, Πολωνία και Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό το σκεύασμα περιέχει επίσης Ευκαλυπτόλη, μενθόλη και καμφορά.
10 Εγκεκριμένο στη Σλοβακία.
πηγη: ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΠΑΥΛΟΣ και ΧΑΤΖΗΝΑ ΦΑΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου