23 Φεβ 2021



Ο ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ!

Πρώτος, ανακάλυψε και μελέτησε τον χορό των μελισσών, εξάγοντας χρήσιμα συμπεράσματα,  ο Αυστριακός επιστήμονας Karl von Frisch ήδη από το 1927. Ωστόσο, το βραβείο Νόμπελ, του απονεμήθηκε το 1973, όταν και παρουσίασε με ακριβή θεωρητική ανάλυση το αντικείμενο των ερευνών του.


Τι είναι ο χορός των μελισσών?

Ο χορός των μελισσών είναι ένας τρόπος επικοινωνίας, μεταξύ των συλλεκτριών-ανιχνευτών μελισσών και των μελισσών της κυψέλης ή του μελισσοσμήνους.

Γιατί χορεύουν οι μέλισσες?

Οι μέλισσες με τον χορό επικοινωνούν με άλλες μέλισσες, ώστε να τους μεταφέρουν πληροφορίες για την ακριβή θέση τοποθεσιών, καθορίζοντας με αυτό τον τρόπο την απόσταση και την κατεύθυνση πόρων όπως, του νερού, της ρητίνης δέντρων (πρόπολη), λουλουδιών με πλούσιο νέκταρ ή γύρη, καθώς και των τοποθεσιών φωλιών.

Πώς χορεύουν οι μέλισσες?

Οι μέλισσες χορεύουν με 2 κυρίως τρόπους αλλά περίπου με 120 παραλλαγές.

Ο ένας τρόπος είναι με κυκλικό χορό και ο δεύτερος τρόπος με λικνιστό χορό (waggle) σε σχήμα του 8. Για μετάδοση πληροφοριών σε αποστάσεις έως 100 μέτρων εκτελούν τον κυκλικό χορό. Για μεγαλύτερες αποστάσεις εκτελείται ο χορός waggle. Αυτό μπορεί να κυμαίνεται ανάλογα με το είδος. Όσο πιο έντονος ο χορός τόσο πιο πλούσιοι οι πόροι.

Για πόσο χορεύουν οι μέλισσες?

Οι χορεύτριες μέλισσες κάνουν εκτεταμένη χρήση του χορού waggle όχι μόνο για να ξεκινήσουν και άλλες μέλισσες να εργάζονται σε νέες, άγνωστες πηγές τροφίμων, αλλά και να συνεχίσουν την εργασία τους σε παλιές, γνωστές πηγές τροφίμων.

Πώς αντιλαμβάνονται και πώς μεταφράζουν οι άλλες μέλισσες τον χορό των μελισσών?

Τα μηνύματα που στέλνουν οι χορεύτριες μέλισσες είναι ηλεκτροχημικά, ηχητικά και μηχανικά. Οι άλλες μέλισσες τα αντιλαμβάνονται με τα αντίστοιχα αισθητήρια όργανά τους, όπως οι κεραίες τους. 

Οι χορεύτριες μέλισσες, καθώς χορεύουν παράγουν και απελευθερώνουν δύο αλκάνια, τρικοζάνη και πεντακοσάνη, και δύο αλκένια, Ζ- (9)-τρικοζένιο και Ζ- (9) -πεντακοσένιο. Με αυτόν τον τρόπο προσελκύουν περισσότερες μέλισσες στην "πίστα". Όσο πιο έντονες οι ουσίες που εκκρίνουν τόσο πιο αυξημένος ο αριθμός των μελισσών που οδηγούνται έξω από την κυψέλη. Με τις δονήσεις που μεταφέρονται άμεσα από τις κινήσεις τους αλλά και μέσω της κηρήθρας πληροφορούν για το σημείο του πόρου ή της υποψήφιας νέας φωλιάς. Οι δονήσεις κατά τη διάρκεια της φάσης του waggle και κατά τη φάση επιστροφής μετρήθηκαν και είναι μεταξύ 200-300 Hz.

Ο χορός των μελισσών ενέπνευσε και χρησιμοποιήθηκε ως αφετηρία και βάση, ώστε μέσω εκτεταμένων προσομοιώσεων, να δημιουργηθούν αλγόριθμοι με εφαρμογές σε προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ένας τέτοιος αλγόριθμος είναι και ο αλγόριθμος των μελισσών (BeeHive)  και ο artificial bee colony algorithm (ABC).

Επίσης, το πρωτόκολλο Zigbee RF πήρε το όνομά του από το χορό waggle των μελισσών και χρησιμοποιείται στη βελτιστοποίηση διακομιστών διαδικτύου.

https://www.youtube.com/watch?v=1MX2WN-7Xzc

Πηγές

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17713987/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1994260/

https://www.beeculture.com/a-closer-look-waggle-dances/

https://www.acemap.info/field/2002014831

https://en.wikipedia.org/wiki/Waggle_dance

https://www.pagepressjournals.org/.../article/view/7874/8139

https://www.sciencedirect.com/.../agricultural.../bee-dances

Επιμέλεια σύνταξης: Γρηγόρης Παπατάτσης Εκπαιδευτικός, Μελισσοκόμος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου