Ο βασιλικός πολτός είναι έτοιμος για συλλογή την 3η ημέρα μετά τον εμβολιασμό (Εικόνα 35). Τότε, οι βέργες μαζεύονται (Εικόνα 36) και μεταφέρονται στο χώρο συλλογής, ο οποίος συνήθως είναι ένα πρόχειρο εργαστήριο που στήνεται στο χώρο του μελισσοκομείου παραγωγής βασιλικού πολτού.
Εικόνα 35. Βέργες έτοιμες για συλλογή.
Εικόνα 36. Βέργες τοποθετημένες στο κουτί για μεταφορά.
Όταν τα πλαίσια μεταφερθούν σε αυτόν το χώρο η πρώτη ενέργεια είναι η απομάκρυνση του κεριού που πρόσθεσαν οι μέλισσες στο χείλος των βασιλικών κελιών εκτός από το σημείο που υπάρχει βασιλικός πολτός.
Αυτό το πετυχαίνουμε με την βοήθεια λεπτού μαχαιριού, η ειδικού ξυραφιού με ηλεκτρική αντίσταση (Εικόνα 37).
Η βέργα είναι πλέον έτοιμη για να γίνει η συλλογή (Εικόνα 38). Ακολουθεί η απομάκρυνση της βασιλικής προνύμφης με την βελόνα εμβολιασμού ή με οδοντογλυφίδα (Εικόνα 39) και ο βασιλικός πολτός συλλέγεται με την ειδική αντλία (Εικόνες 40 και 41) ή με ένα ειδικό πλαστικό κουταλάκι (Εικόνα 42) και τοποθετείται σε σκούρο γυάλινο φιαλίδιο που κλείνει ερμητικά και εισάγεται στο ψυγείο.
Αν δεν υπάρχει ψυγείο το φιαλίδιο τοποθετείται σε μικρό ισοθερμικό κιβώτιο με παγωμένες παγοκύστεις ή παγάκια.
Εικόνα 37. Αφαίρεση της άκρης του βασιλικού κελιού.
Ο βασιλικός πολτός είναι ένα προϊόν ευπαθές στο οξυγόνο και στο φως, με τα οποία όταν έρθει σε επαφή υφίσταται υποβάθμιση. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι επειδή περιέχει ακόρεστα λιπαρά οξέα, ένζυμα και ορμόνες τα οποία είναι ευάλωτα κάτω από αυτές τις συνθήκες, για αυτό το λόγο αμέσως μετά την συλλογή του συσκευάζεται και αποθηκεύεται σε κατάλληλο χώρο, με τις κατάλληλες συνθήκες.
Επίσης θα πρέπει να επισημάνουμε ότι κατά την όλη διαδικασία συλλογής, επεξεργασίας και αποθήκευσης του βασιλικού πολτού δεν χρησιμοποιούνται μεταλλικά εργαλεία ή σκεύη διότι ο βασιλικός πολτός έχει πολλά οργανικά οξέα που αντιδρούν με το μέταλλο και αλλοιώνουν το προϊόν (Χαριζάνης, 1996).
Εικόνα 38. Βέργα έτοιμη για συλλογή.
Εικόνα 39. Αφαίρεση προνύμφης με οδοντογλυφίδα.
Εικόνα 40. Συσκευή αναρρόφησης βασιλικού πολτού.
Εικόνα 41. Συσκευή αναρρόφησης βασιλικού πολτού.
Παρόλο αυτά που αναφέραμε παραπάνω, ο βασιλικός πολτός διατηρείται εύκολα. Αφού γίνει η συλλογή του φιλτράρεται με λεπτό πανί-ύφασμα ή με λεπτή νάιλον σήτα και τοποθετείται αμέσως στο ψυγείο σε θερμοκρασία 1- 2 oC.
Το φιλτράρισμα είναι ένα στάδιο απαραίτητο που εφαρμόζεται για την απομάκρυνση του κεριού και των προϊόντων αποδερμάτωσης της προνύμφης, ενώ, τέλος, βελτιώνει την υφή και την εμφάνισή του (Χαριζάνης, 1996).
Εικόνα 42. Κουταλάκια συλλογής βασιλικού πολτού.
Ο βασιλικός πολτός αποθηκεύεται σε φιαλίδια γυάλινα ή πλαστικά, σκοτεινόχρωμα και αδιαφανή, καλά γεμάτα και κλεισμένα, για να μην έρχεται σε επαφή με τον αέρα και το φως, για αυτό τον λόγο συχνά τυλίγεται με φύλλο αλουμινίου.
Ο βασιλικός πολτός κάτω από αυτές τις συνθήκες στην συντήρηση του ψυγείου, διατηρεί τις βιολογικές του ιδιότητες τουλάχιστον για 8 μήνες, ενώ όταν τοποθετείται στην κατάψυξη σε θερμοκρασίες -18 oC διατηρείται για 15 μήνες.
Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο πολτός στην συντήρηση λόγω της μεγάλης περιεκτικότητάς του σε οργανικά οξέα κρυσταλλώνει και επαναρευστοποιείται εύκολα με ελαφριά ανάδευση σε θερμοκρασία περιβάλλοντος (25-35 oC) (Χαριζάνης 1996).
Στην Εικόνα 43 βλέπουμε συνολικά τα εξαρτήματα καθαρισμού, ζυγίσματος και συσκευασίας του πολτού. Ο βασιλικός πολτός διατηρείται αμιγής ή και σε ανάμιξη με το μέλι σε αναλογία περίπου 3%.
Αυτή η ανάμιξη εφαρμόζεται ευρέως στην Ευρώπη, αλλά δεν είναι η ιδανικότερη λύση, διότι αυτός ο τρόπος συντήρησης έχει το εξής μειονέκτημα.
Όταν το μέλι είναι ρευστό ο βασιλικός πολτός λόγω του μικρότερου βάρους που έχει ανεβαίνει στην επιφάνεια των δοχείων και δεν έχουμε ομοιόμορφη ανάμιξη. Γι’ αυτό το λόγο χρησιμοποιείται μέλι λεπτοκρυσταλλωμένο που τοποθετείται στο ψυγείο και έχει την υφή πηκτού βουτύρου, με αποτέλεσμα ο πολτός να μένει ομοιόμορφα αναμιγμένος.
Ένας άλλος καλύτερος τρόπος συντήρησης είναι η λυοφυλίωση, στην οποία ο πολτός καταψύχεται στους -40 oC και στην συνέχεια αφυδατώνεται σε κενό αέρος.
Ο τρόπος αυτός συντήρησης έχει το πλεονέκτημα ότι διατηρεί τον πολτό για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και η χρησιμοποίησή του είναι εύκολη λόγω της επαναφοράς του στην αρχική κατάστασή του με προσθήκη νερού (Χαριζάνης, 1996).
Εικόνα 44. Απεικόνιση καθαρισμού, ζυγίσματος και συσκευασίας του πολτού.
πηγη: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΘΕΡΓΙΑΚΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου