Ο βασιλικός πολτός έχει όψη λευκή κρεμώδη, οσμή ιδιάζουσα και ισχυρά όξινη υπογεύση. Η υφή του χαρακτηρίζεται ως ζελατινώδης και παχύρρευστη, η οποία με το χρόνο μετατρέπεται σε συμπαγής, αυξανομένου του ιξώδους, κάτι που φαίνεται να σχετίζεται με μία αύξηση των αδιάλυτων στο νερό αζωτούχων ενώσεων μαζί με μείωση των διαλυτών ελεύθερων αμινοξέων.
πηγη: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΘΕΡΓΙΑΚΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
Οι μεταβολές αυτές προκαλούνται από ένζυμα τα οποία σε αυτή την φάση αλληλεπιδρούν με τα λιπίδια και άλλες τις πρωτεΐνες. Το άρωμα και η γεύση του οφείλονται στο χαμηλό pH (3,4-4,5). Η πυκνότητα του είναι γύρω στο 1,1 gr/cm 3 και είναι μερικώς διαλυτός στο νερό.
Τα κύρια συστατικά πού συνθέτουν το βασιλικό πολτό είναι νερό, πρωτεΐνες, σάκχαρα, λιπίδια και μεταλλικά άλατα. Η σύσταση του βασιλικού πολτού παρουσιάζεται συνοπτικά στον Πίνακα 1 που ακολουθεί (Θρασυβούλου και Τσαλίμαλμα, ΧΧ).
Από τον παραπάνω πίνακα μπορεί κάποιος να παρατηρήσει ότι το νερό αποτελεί τα 2/3 του βασιλικού πολτού. Οι πρωτεΐνες καταλαμβάνουν ποσοστό 9-18%, ενώ τα κυριότερα σάκχαρα που περιέχονται είναι η φρουκτόζη και η γλυκόζη, σε αναλογία ίδια με αυτή του μελιού.
Τα δύο αυτά σάκχαρα αποτελούν πολλές φορές το 90% των συνολικών σακχάρων. Τα λιπίδια έχουν μεγάλο ενδιαφέρον λόγω των βιολογικών τους 24 ιδιοτήτων.
Τα κυρίως μεταλλικά στοιχεία που περιέχει είναι: K, Ca, Na, Zn, Fe, και Mn με το κάλιο να επικρατεί σε σχέση με τα υπόλοιπα μεταλλικά στοιχεία, αλλά να βρίσκεται και σε μικρότερες συγκεντρώσεις στο βασιλικό πολτό απ’ ότι στην γύρη.
Σε μικρές ποσότητες, αλλά σημαντικές από άποψη βιολογικής αξίας, ο βασιλικός πολτός περιέχει αμινοξέα, βιταμίνες, ορμόνες, στερόλες, ένζυμα, νουκλεϊνικά οξέα κλπ.
Παρακάτω παρουσιάζονται πιο αναλυτικά τα κυριότερα συστατικά που περιέχονται στον βασιλικό πολτό. Η σύσταση του βασιλικού πολτού διαφέρει σημαντικά, όπως φαίνεται στον Πίνακα 2.
Πολλοί είναι οι παράγοντες που σχετίζονται με αυτή τη διακύμανση, οι πιο σημαντικοί των οποίων είναι:
-Η περιοχή συλλογής του βασιλικού πολτού Η διαφορετική χλωρίδα
-Η ηλικία της προνύμφης από την οποία συλλέγεται ο βασιλικός πολτός
-Οι συνθήκες διατήρησης
-Η παλαίωση του προϊόντος
Πρωτεΐνες. Το μέλι περιέχει έναν σημαντικό αριθμό πρωτεϊνών, κάποιες από τις οποίες έχουν σημαντικές βιολογικές ιδιότητες.
Η ροϋαλισίνη (royalisin) είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται αποκλειστικά στο βασιλικό πολτό και βρέθηκε να κατέχει σημαντική αντιβακτηριακή δράση ενάντια σε GRAMβακτήρια. Επίσης, έχουν αναγνωριστεί μια σειρά από 5 πρωτεΐνες, γνωστές ως μείζονες πρωτεΐνες του βασιλικού πολτού (major royal jelly proteins, MRJP).
Από αυτές, η MRJP1 επάγει την αναγέννηση του ήπατος, ενώ η MRJP3 ανοσορρυθμιστική δράση (Sano et al., 2004). Αμινοξέα. Συνολικά έχουν ταυτοποιηθεί 29 αμινοξέα, με το ασπαρτικό οξύ να βρίσκεται σε μεγαλύτερη περιεκτικότητα.
Τα αμινοξέα του βασιλικού πολτού βρίσκονται 25 στις κατάλληλες αναλογίες για τον άνθρωπο.
Από τα πιο γνωστά το ασπαρτικό και το γλουταμινικό οξύ.
Βιταμίνες. Ο βασιλικός πολτός είναι εξαιρετικά πλούσιος σε βιταμίνες, ιδιαίτερα αυτές του συμπλέγματος Β.
Οι βιταμίνες παίζουν βασικό ρόλο στην ανάπτυξη των προνυμφών.
Κυριότερες βιταμίνες είναι (Πίνακας 3) οι Β1, Β2, Β3, Β4, Β6, Β7, Β8, Β9, Β12. Η βιταμίνη C βρίσκεται σε ίχνη, ενώ απουσιάζουν οι βιταμίνες A, D, Ε και Κ.
Λιπαρά οξέα. Η περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του βασιλικού πολτού, καθώς περιλαμβάνει κυρίως μικρής αλυσίδας (8- 10 άτομα άνθρακα) υδροξυ-οξέα, σε αντίθεση με ζωικά ή φυτικά υλικά που περιέχουν μακριάς αλυσίδας (14-20 άτομα άνθρακα) λιπαρά οξέα (Krell, 1996) .
Σε αυτά τα λιπαρά οξέα οφείλονται οι περισσότερες βιολογικές ιδιότητες του βασιλικού πολτού.
Κυριότερο όλων είναι το trans-10-υδροξυ-2-δεκενοϊκό οξύ, το οποίο έχει αντικαρκινικές (Townsend et al., 1959) και αντιμικροβιακές (Blum et al., 1959) ιδιότητες, ενώ ακολουθεί το κορεσμένο παράγωγό του, το trans-10-υδροξυδεκανοϊκό οξύ.
Ορμόνες. Ο βασιλικός πολτός περιέχει ποσότητες τεστοστερόνης, προγεστερόνης και οιστραδιόλης. Η τεστοστερόνη είναι η ανδρική ορμόνη που συντελεί στην ανάπτυξη των ανδρικών γεννητικών οργάνων, ενώ η προγεστερόνη είναι η γυναικεία ορμόνη που συντελεί στην ανάπτυξη της μήτρας και των μαστών. Άλλη μία γυναικεία ορμόνη είναι η οιστραδιόλη η οποία ρυθμίζει την ανάπτυξη των γυναικείων χαρακτηριστικών.
Οι ορμόνες αυτές λειτουργούν άριστα όταν ο βασιλικός πολτός είναι φρέσκος.
Πεπτίδια. Στον βασιλικό πολτό αναγνωρίστηκαν 4 πεπτίδια, τα οποία ονομάστηκαν «Γελεΐνες» (Jelleines). Τρία από αυτά επέδειξαν εξειδικευμένη αντιβακτηριακή δράση ενάντια σε GRAM+ και GRAM- βακτήρια, ενώ το τέταρτο δεν είχε καμία δράση. Αυτά τα πεπτίδια δεν παρουσιάζουν ομοιότητες με άλλα πεπτίδια που έχουν αντιμικροβιακή δράση και σχετίζονται με τις μέλισσες.
Όπως φαίνεται, παράγονται από τις εργάτριες και ενσωματώνονται στον βασιλικό πολτό (Fontana et al., 2004).
Άλλα συστατικά. Ο βασιλικός πολτός περιέχει ακετυλοχολίνη, η οποία βρίσκεται σε ποσότητα πάνω από 1 mg/g και έχει αγγειοδιασταλτικές ιδιότητες χρήσιμες για την θεραπεία κυκλοφορικών διαταραχών που απαντώνται σε ηλικιωμένα άτομα. Η ουσία αυτή επιδρά στο νευρικό σύστημα επιτρέποντας την μεταφορά νευρικών ταλαντώσεων από μία νευρική ίνα σε άλλη. Τέλος διεγείρει την έκκριση αδρεναλίνης. Σε κάποιες χώρες χρησιμοποιείται σαν συμπληρωματικό της ανθρώπινης δίαιτας, η οποία συνδέεται με την μακροβιότητα.
Αλλεργίες στον βασιλικό πολτό. Σε όλο τον κόσμο έχουν αναφερθεί περιστατικά αλλεργίας στον βασιλικό πολτό. Οι αναφορές κάνουν λόγο για δερματίτιδες, άσθμα, αναφυλαξία μέχρι και θάνατο.
Σύμφωνα με μελέτες, μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν όσοι πάσχουν από άσθμα. Από τα συστατικά του βασιλικού πολτού, οι μείζονες πρωτεΐνες του βασιλικού πολτού (MRJP) 1 και 2 έχουν τη μεγαλύτερη αλλεργιογόνο δράση (Rosmilah et al., 2008).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου