ΟΞΑΛΙΚΟ ΟΞΥ (Ο.Ο.)

 ΟΞΑΛΙΚΟ ΟΞΥ (Ο.Ο.) ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΧΡΗΣΗΣ

α) Ενστάλαξη Φθινόπωρο 60 έως 80 g. Ο.Ο. + 1L νερό +1 Κg ζάχαρη (1700 ml σιρόπι). Μια επέμβαση σε μελίσσια χωρίς γόνο. Σε κάθε διάδρομο μέλισσας ενστάλαξη 5 ml. Αποτελεσματικότητα 80,4-96,3%. Τα 80 g Ο.Ο. και οι διπλές επεμβάσεις δημιουργούν αδύνατα μελίσσια και μικρότερη ανάπτυξη την Άνοιξη.

β) Εξάχνωση συσκευή Varrox: 1 g σε δεκάρι και 2 g σε εικοσάρι μελίσσι. Σύγχρονες συσκευές εξάχνωσης (Varrolet, Vaporizer Oxavar, Varrokill Pro, Varroa Pistol, Vm Vaporizer κ.ά): 2 g σε 10άρι, 4 γρ σε 20άρι. Μελίσσια χωρίς γόνο 2 επεμβάσεις, με γόνο 4-6 επεμβάσεις/5 ημέρες 30-40” ανάλογα με την έκταση του γόνου και τον βαθμό προσβολής. Αποτελεσματικότητα 80-99%. Η εξάχνωση του O.Ο. ξεκινά στους 157.2ο C και ολοκληρώνεται 188.9ο C.  Ιδιαίτερη επικίνδυνη μέθοδος για το χρήστη απαιτούνται αυστηρά μέτρα προστασίας. Το μέγιστο όριο έκθεσης ενός ατόμου στο Ο.Ο.  είναι 1 mg/m3 .

γ) Με διαβροχή  3% Ο.Α. σε νερό. Από 2,5 – 4 ml διαλύματος συνήθως ανά πλευρά κηρήθρας, μέχρι συνολικό  50-80 ml/10άρι μελίσσι. 4 επεμβάσεις ανά 7 ημέρες. Αποτελ. Φθινόπωρο 94%, Άνοιξη 73%. Αρνητική επίδραση στο πληθυσμό, γόνο  και αποδόσεις. Απώλειες 20% βασιλισσών 3-4 μήνες μετά την επέμβαση.  

δ) Ψεκασμός με 5 g Ο.Ο./L νερό (0,5%), 25 ml /πλαίσιο. Μάιο  5 επεμβάσεις. Αποτελεσματικότητα 98-99%,  ανεκτό από τις μέλισσες. Ψεκασμός Ο.Ο. με 10-20 g/L νερό  (1-2%) θανατώνονται μέλισσες. Μόνο τρεις επαναλήψεις όταν οι θερ/σίες είναι χαμηλές και οι μέλισσες δεν μπορούν να πετάξουν για να καθαρίσουν. Τον  Οκτώβριο 1-2 επεμβάσεις. Ψεκασμός με ΟΟ 0,5% στο σιρόπι είναι τοξικό για τις μέλισσες.

ε) Νεφελοποιητή: Δημοσιευμένη εργασία: 15 g O.Ο.+100 ml αιθανόλη +10 g Θυμολη Συνταγή μελισσοκόμου: 230 g Ο.Ο.+300 ml παραφινέλαιο  +700 ml νερό.

στ)Ο.Ο. και γλυκερίνη:  ΑΠΘ: Γλυκερίνη 130 ml+O.Ο. 60 g+ 100 ml νερό, Αργεντινής: Γλυκερίνης 100 ml +Ο.Ο. 50 g, Randy Oliver: Γλυκερίνη 25 ml + O.O. 25 g.  Αποτελεσματικότητα >95% . Εφαρμογή και σε υψηλές θερ/σίες σε μελίσσια με γόνο. 

ζ) Συνεργιστική δράση Ο.Ο. και θυμόλης: Ο.Ο. 5 g +1,2 g  Θυμόλη/L νερό. Ενστάλαξη 15-25 ml/πλαίσιο (1-2 επεμβάσεις).  Αποτελεσματικότητα : Φθινόπωρο 97-99%, Άνοιξη 77%. Στο σιρόπι έχει μικρή αποτελεσματικότητα.

ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΒΑΡΡΟΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ

Bαρρόα:  Μέση θανατηφόρος συγκέντρωσης (LD50) = 5,12 (3,47-7,0) μg /βαρρόα

Μέλισσες.  LD50= 446-737 μg/μέλισσα.  Η Συγκέντρωση Ο.Ο. που δεν προκαλεί πρόβλημα (NOEL)= 400 μg/μέλισσα. Η χαμηλότερη συγκέντρωση Ο.Ο. που προκαλεί πρόβλημα (LOEL) = 600 μg/μέλισσα

ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΣΤΟ ΜΕΛΙ

Σύμφωνα με τον Καν. 37/2010  δεν απαιτείται καθορισμός ανεκτών συγκεντρώσεων στο μέλι. Συγκεντρώσεις μεγαλύτερες  από 900 mg/kg ανιχνεύονται οργανοληπτικά, θεωρούνται ξένες στη σύσταση του μελιού και εμπίπτουν στις απαγορεύσεις της οδηγίας 2001/110ΕΚ.  

Με τις μέχρι σήμερα χρησιμοποιούμενες μεθόδους εφαρμογής, τα υπολείμματα Ο.Ο. στο μέλι δεν ξεπέρασαν την φυσική περιεκτικότητα που βρίσκεται στα μέλια  (200 mg/kg). H ημερήσια αποδεκτή συγκέντρωση Ο.Ο (ADI)=0,89 mg/σωματικό βάρος.

Φυσικό συστατικό του μελιού από 3,3 έως 760 mg/kg. Τα μέλια μελιτώματος=38-119 mg/kg, ανθόμελα= 8-51 mg/kg, ερείκης= 48-151 mg/kg και γενικά τα περισσότερα μέλια <200 mg/kg. Δεν συσσωρεύεται στο κερί. Οι θεραπευτικές επεμβάσεις να ολοκληρώνονται τουλάχιστο 10 ημέρες πριν από τον τρύγο. 

πηγή: Ανδρέας Θρασυβούλου, καθηγητής Μελισσοκομίας, Α.Π.Θ