ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
Τα ακάρεα βαρρόα είναι παρασιτικά ακάρεα, που χρειάζονται μια μέλισσα ξενιστή για να επιβιώσουν και να αναπαραχθούν.
Η βαρρόα μπορεί να αναπαραχθεί σε γόνους μελισσών, ενώ μόνο η θηλυκή ενήλικη βαρρόα μπορεί να τραφεί με ενήλικες μέλισσες.
Γι αυτό, ολόκληρος ο βιολογικός κύκλος της βαρρόα γίνεται μέσα στην αποικία των μελισσών.
Τα θηλυκά ακάρεα βαρρόα είναι πιο πιθανό να γεννήσουν αυγά στους γόνους των κηφήνων παρά στις εργάτριες (10-12 φορές συχνότερα). Αυτό οφείλεται στο μεγαλύτερο κύκλο των γόνων των κηφήνων .
Για το λόγο αυτό, η επιθεώρηση των κηφηνόγονων παρέχει καλύτερες πιθανότητες εντοπισμού της προσβολής από βαρρόα, αν και οι γόνοι των εργατριών επίσης παρέχουν ένα αποτελεσματικό μέσο εντοπισμού.
Ο βιολογικός κύκλος της βαρρόα αποτελείται από τα ακόλουθα στάδια:
Ο βιολογικός κύκλος της βαρρόα αποτελείται από τα ακόλουθα στάδια:
Τα ενήλικα θηλυκά ακάρεα βαρρόα εισχωρούν στα κελιά των γόνων των μελισσών (ειδικά στους κηφηνόγονους) στο στάδιο πριν το σφράγισμα και γεννούν δύο με πέντε αυγά αφότου σφραγιστεί το κελί.
Αυγά μήκους 5mm είναι απλωμένα στον πάτο των κελιών, στους τοίχους και καμιά φορά απευθείας πάνω στις προνύμφες.
Το πρώτο αυγό που γεννιέται είναι αρσενικό και τα ακόλουθα αυγά είναι θηλυκά.
Μετά την εκκόλαψη τα ακάρεα βαρρόα περνούν σε δύο προνυμφιακά στάδια που ονομάζονται πρωτονυμφικό και δευτερονυμφικό , πριν αναπτυχθούν σε ενήλικα. Χρειάζεται περίπου 5-6 μέρες για να αναπτυχθούν τα θηλυκά ακάρεα.
Το ζευγάρωμα γίνεται μέσα στο κελί των γόνων. Η αρσενική βαρρόα πεθαίνει μέσα στο κελί λίγο μετά.
Τα θηλυκά ακάρεα βαρρόα και η μητέρες βαρρόα, αναδύονται από το κελί των γόνων μαζί με τη μέλισσα.
Οι κόρες βαρρόα γεννούν αυγά σε άλλα κελιά γόνων μετά από 2 εβδομάδες. Η θηλυκές ενήλικες βαρρόα ζουν συνήθως για 2 μήνες, αλλά μπορούν να ξεχειμωνιάσουν ανάμεσα στις σκληρές εξωτερικές πλάκες του εξωσκελετού των ενήλικων μελισσών.
Οι αριθμοί της βαρρόα αυξάνονται αργά στην αρχή (η αύξηση του πληθυσμού είναι εκθετική) και μπορεί να μη συμβεί παρά μέχρι τον τρίτο χρόνο της μόλυνσης όπου οι αριθμοί της βαρρόα είναι επαρκώς υψηλοί ώστε το έντομο να μπορεί να ανιχνευθεί. Έλεγχος των γόνων από κοντά, ειδικά των κηφηνόγονων, παρέχει την καλύτερη πιθανότητα έγκαιρης ανίχνευσης της προσβολής από βαρρόα.
Μόνο τα ενήλικα θηλυκά ακάρεα βαρρόα παρασιτούν στις ενήλικες μέλισσες. Τα ενήλικα αρσενικά θρέφονται μόνο με προνύμφες και νύμφες και δεν αφήνουν το κελί των γόνων όταν εκκολαφθούν. Αντίθετα τα ενήλικα θηλυκά ακάρεα είναι πολύ κινητικά και κινούνται πάνω από τις κηρήθρες ή ανάμεσα στις ενήλικες μέλισσες. Η συμπεριφορά αυτή σημαίνει ότι η βαρρόα μπορεί να δράσει σαν ένας αποτελεσματικός φορέας ιών, επιτρέποντας τη μεταφορά ιών ανάμεσα σε κάθε μέλισσα. Η εξάπλωση των ιών είναι μια σημαντική επίπτωση της βαρρόα.
Όταν βρεθούν πάνω σε μια μέλισσα, τα θηλυκά ακάρεα έρπονται ανάμεσα στις σκληρίτιδες της κοιλιάς των μελισσών όπου θρέφονται με αιμόλεμφο (το αντίστοιχο αίμα της μέλισσας). Καβαλώντας τις ενήλικες μέλισσες, τα ακάρεα βαρρόα μπορούν να εξαπλωθούν ραγδαία σε νέες περιοχές εξαιτίας της συνάθροισης, της κλοπής και της συνήθειας της περιπλάνησης των μελισσών.
Το προσδόκιμο ζωής της βαρρόα εξαρτάται από την παρουσία γόνων και μπορεί να ποικίλει από 25 μέρες μέχρι περίπου 5 μήνες. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η βαρρόα μπορεί να ζήσει 2-3 μήνες και αν υπάρχουν γόνοι, μπορούν να ολοκληρώσουν 3-4 κύκλους ανατροφής. Το χειμώνα, όταν δεν υπάρχουν γόνοι ή είναι περιορισμένοι, τα ακάρεα βαρρόα ξεχειμωνιάζουν στα σώματα των ενήλικων μελισσών, στη διάρκεια της φορετικής τους φάσης. Μια ενήλικη βαρρόα μπορεί να ζήσει και να τραφεί πάνω σε μια ενήλικη μέλισσα για μέχρι περίπου 3 μήνες. Τα ενήλικα θηλυκά βαρρόα μπορούν να να επιβιώσουν μέχρι και 5 μέρες χωρίς τροφή.
Η αύξηση του πληθυσμού της βαρρόα
Η αύξηση πληθυσμού της βαρρόα καθορίζεται από τον αριθμό των θηλυκών ακάρεων μέσα στην αποικία των μελισσών, την αναπαραγωγική συχνότητα των θηλυκών ακάρεων βαρρόα όπως και τη διαθεσιμότητα των γόνων αλλά και το είδος των γόνων που διατίθεται. Αυτό πιθανόν να ποικίλει στη διάρκεια του έτους εξαιτίας των διακυμάνσεων στην ποσότητα και των τύπο των γόνων που υπάρχουν. Σε περιοχές όπου υπάρχουν γόνοι όλο το χρόνο και υπάρχουν γόνοι κηφήνων συχνά, η αύξηση του πληθυσμού της βαρρόα θα γίνει γρηγορότερα από ότι σε περιοχές που δεν υπάρχουν γόνοι όλο το χρόνο (π.χ. σε ψυχρές περιοχές). Οι γόνοι των κηφήνων είναι σφραγισμένοι για περισσότερο καιρό απ’ ότι των εργατριών, οπότε κατά μέσο όρο, περισσότερα θηλυκά ακάρεα βαρρόα μπορούν να ωριμάσουν πάνω σε γόνους κηφήνων. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι ένα θηλυκό ακάρεο που γεννάει αυγά πάνω σε κηφηνόγονους, παράγει κατά μέσο όρο 2,6 ενήλικα θηλυκά, σε σύγκριση με τα 1,6 ενήλικα θηλυκά, αν τα αυγά γεννηθούν πάνω σε γόνους εργατριών. Αυτό σημαίνει ότι η αναπαραγωγική συχνότητα της βαρρόα αυξάνεται με τη διαθεσιμότητα κηφηνόγονων. Στα κλίματα μέσης θερμοκρασίας, εκτιμάται ότι οι πληθυσμοί του ακάρεου μπορούν να αυξηθούν 12 φορές σε αποικίες που έχουν γόνους για το μισό έτος και 800 φορές σε αποικίες που έχουν γόνους όλο το χρόνο. Αυτό κάνει τη βαρρόα πολύ δύσκολο να ελεγχθεί, κυρίως στα θερμότερα κλίματα όπου οι αποικίες διατηρούν γόνους όλο το χρόνο.
Στην απουσία γόνων, ο πληθυσμός του ακάρεου θα μειωθεί αργά καθώς τα μεγαλύτερα ακάρεα πεθαίνουν και δεν αντικαθίστανται. Έχει υπολογιστεί ότι ο πληθυσμός της βαρρόα μειώνεται κατά 10% περίπου κάθε μήνα που λείπουν οι γόνοι. Πάντως, όταν παραχθούν νέοι γόνοι, ο πληθυσμός της βαρρόα θα αρχίσει και πάλι να αυξάνεται.
Εισβολή και πληθυσμιακή αύξηση
Ο βαθμός της πληθυσμιακής αύξησης καθορίζεται επίσης από τον αριθμό των ακάρεων βαρρόα που θα μολύνουν (εισβάλλουν) την αποικία.
Το πρώτο αυγό που γεννιέται είναι αρσενικό και τα ακόλουθα αυγά είναι θηλυκά.
Μετά την εκκόλαψη τα ακάρεα βαρρόα περνούν σε δύο προνυμφιακά στάδια που ονομάζονται πρωτονυμφικό και δευτερονυμφικό , πριν αναπτυχθούν σε ενήλικα. Χρειάζεται περίπου 5-6 μέρες για να αναπτυχθούν τα θηλυκά ακάρεα.
Το ζευγάρωμα γίνεται μέσα στο κελί των γόνων. Η αρσενική βαρρόα πεθαίνει μέσα στο κελί λίγο μετά.
Τα θηλυκά ακάρεα βαρρόα και η μητέρες βαρρόα, αναδύονται από το κελί των γόνων μαζί με τη μέλισσα.
Οι κόρες βαρρόα γεννούν αυγά σε άλλα κελιά γόνων μετά από 2 εβδομάδες. Η θηλυκές ενήλικες βαρρόα ζουν συνήθως για 2 μήνες, αλλά μπορούν να ξεχειμωνιάσουν ανάμεσα στις σκληρές εξωτερικές πλάκες του εξωσκελετού των ενήλικων μελισσών.
Οι αριθμοί της βαρρόα αυξάνονται αργά στην αρχή (η αύξηση του πληθυσμού είναι εκθετική) και μπορεί να μη συμβεί παρά μέχρι τον τρίτο χρόνο της μόλυνσης όπου οι αριθμοί της βαρρόα είναι επαρκώς υψηλοί ώστε το έντομο να μπορεί να ανιχνευθεί. Έλεγχος των γόνων από κοντά, ειδικά των κηφηνόγονων, παρέχει την καλύτερη πιθανότητα έγκαιρης ανίχνευσης της προσβολής από βαρρόα.
Μόνο τα ενήλικα θηλυκά ακάρεα βαρρόα παρασιτούν στις ενήλικες μέλισσες. Τα ενήλικα αρσενικά θρέφονται μόνο με προνύμφες και νύμφες και δεν αφήνουν το κελί των γόνων όταν εκκολαφθούν. Αντίθετα τα ενήλικα θηλυκά ακάρεα είναι πολύ κινητικά και κινούνται πάνω από τις κηρήθρες ή ανάμεσα στις ενήλικες μέλισσες. Η συμπεριφορά αυτή σημαίνει ότι η βαρρόα μπορεί να δράσει σαν ένας αποτελεσματικός φορέας ιών, επιτρέποντας τη μεταφορά ιών ανάμεσα σε κάθε μέλισσα. Η εξάπλωση των ιών είναι μια σημαντική επίπτωση της βαρρόα.
Όταν βρεθούν πάνω σε μια μέλισσα, τα θηλυκά ακάρεα έρπονται ανάμεσα στις σκληρίτιδες της κοιλιάς των μελισσών όπου θρέφονται με αιμόλεμφο (το αντίστοιχο αίμα της μέλισσας). Καβαλώντας τις ενήλικες μέλισσες, τα ακάρεα βαρρόα μπορούν να εξαπλωθούν ραγδαία σε νέες περιοχές εξαιτίας της συνάθροισης, της κλοπής και της συνήθειας της περιπλάνησης των μελισσών.
Το προσδόκιμο ζωής της βαρρόα εξαρτάται από την παρουσία γόνων και μπορεί να ποικίλει από 25 μέρες μέχρι περίπου 5 μήνες. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η βαρρόα μπορεί να ζήσει 2-3 μήνες και αν υπάρχουν γόνοι, μπορούν να ολοκληρώσουν 3-4 κύκλους ανατροφής. Το χειμώνα, όταν δεν υπάρχουν γόνοι ή είναι περιορισμένοι, τα ακάρεα βαρρόα ξεχειμωνιάζουν στα σώματα των ενήλικων μελισσών, στη διάρκεια της φορετικής τους φάσης. Μια ενήλικη βαρρόα μπορεί να ζήσει και να τραφεί πάνω σε μια ενήλικη μέλισσα για μέχρι περίπου 3 μήνες. Τα ενήλικα θηλυκά βαρρόα μπορούν να να επιβιώσουν μέχρι και 5 μέρες χωρίς τροφή.
Η αύξηση του πληθυσμού της βαρρόα
Η αύξηση πληθυσμού της βαρρόα καθορίζεται από τον αριθμό των θηλυκών ακάρεων μέσα στην αποικία των μελισσών, την αναπαραγωγική συχνότητα των θηλυκών ακάρεων βαρρόα όπως και τη διαθεσιμότητα των γόνων αλλά και το είδος των γόνων που διατίθεται. Αυτό πιθανόν να ποικίλει στη διάρκεια του έτους εξαιτίας των διακυμάνσεων στην ποσότητα και των τύπο των γόνων που υπάρχουν. Σε περιοχές όπου υπάρχουν γόνοι όλο το χρόνο και υπάρχουν γόνοι κηφήνων συχνά, η αύξηση του πληθυσμού της βαρρόα θα γίνει γρηγορότερα από ότι σε περιοχές που δεν υπάρχουν γόνοι όλο το χρόνο (π.χ. σε ψυχρές περιοχές). Οι γόνοι των κηφήνων είναι σφραγισμένοι για περισσότερο καιρό απ’ ότι των εργατριών, οπότε κατά μέσο όρο, περισσότερα θηλυκά ακάρεα βαρρόα μπορούν να ωριμάσουν πάνω σε γόνους κηφήνων. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι ένα θηλυκό ακάρεο που γεννάει αυγά πάνω σε κηφηνόγονους, παράγει κατά μέσο όρο 2,6 ενήλικα θηλυκά, σε σύγκριση με τα 1,6 ενήλικα θηλυκά, αν τα αυγά γεννηθούν πάνω σε γόνους εργατριών. Αυτό σημαίνει ότι η αναπαραγωγική συχνότητα της βαρρόα αυξάνεται με τη διαθεσιμότητα κηφηνόγονων. Στα κλίματα μέσης θερμοκρασίας, εκτιμάται ότι οι πληθυσμοί του ακάρεου μπορούν να αυξηθούν 12 φορές σε αποικίες που έχουν γόνους για το μισό έτος και 800 φορές σε αποικίες που έχουν γόνους όλο το χρόνο. Αυτό κάνει τη βαρρόα πολύ δύσκολο να ελεγχθεί, κυρίως στα θερμότερα κλίματα όπου οι αποικίες διατηρούν γόνους όλο το χρόνο.
Στην απουσία γόνων, ο πληθυσμός του ακάρεου θα μειωθεί αργά καθώς τα μεγαλύτερα ακάρεα πεθαίνουν και δεν αντικαθίστανται. Έχει υπολογιστεί ότι ο πληθυσμός της βαρρόα μειώνεται κατά 10% περίπου κάθε μήνα που λείπουν οι γόνοι. Πάντως, όταν παραχθούν νέοι γόνοι, ο πληθυσμός της βαρρόα θα αρχίσει και πάλι να αυξάνεται.
Εισβολή και πληθυσμιακή αύξηση
Ο βαθμός της πληθυσμιακής αύξησης καθορίζεται επίσης από τον αριθμό των ακάρεων βαρρόα που θα μολύνουν (εισβάλλουν) την αποικία.
Για παράδειγμα αν εισέβαλλε στην αποικία ένα μόνο ακάρεο βαρρόα και μόλυνε τους γόνους, μία μόνο γενιά θα παρήγαγε 2.6 θηλυκά ακάρεα, ενώ αν έμπαιναν 10 ακάρεα στην κυψέλη και αναπαράγονταν πάνω σε γόνους, μία μόνο γενιά θα μπορούσε να καταλήξει σε 26 νέα θηλυκά ακάρεα.
Με άλλα λόγια, όσο μεγαλύτερη η αρχική προσβολή, τόσο γρηγορότερα ο πληθυσμός του ακάρεου βαρρόα θα φτάσει σε ζημιογόνα επίπεδα.
Αν υπάρχουν πολλαπλές αποικίες μολυσμένες από βαρρόα σε μια περιοχή (π.χ. άγριες αποικίες ή αθεράπευτες κυψέλες) θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν συνεχής πηγή επιμόλυνσης.
Αν υπάρχουν πολλαπλές αποικίες μολυσμένες από βαρρόα σε μια περιοχή (π.χ. άγριες αποικίες ή αθεράπευτες κυψέλες) θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν συνεχής πηγή επιμόλυνσης.
Τα ακάρεα βαρρόα αποδυναμώνουν τις αποικίες και οι μέλισσες ληστεύουν φυσικά και τριγυρίζουν ανάμεσα σε αποδυναμωμένες κυψέλες, το οποίο καταλήγει στην εξάπλωση και εισβολή της βαρρόα ανάμεσα στους ντόπιους πληθυσμούς των μελισσών.
Εξαιτίας της εκθετικής φύσης της πληθυσμιακής αύξησης , η εισαγωγή νέων επιπλέον ακάρεων, μπορεί να έχει δραματικές επιπτώσεις στο πόσο γρήγορα μπορεί ο πληθυσμός της βαρρόα να φτάσει ζημιογόνα/ ανιχνεύσιμα επίπεδα.
πηγή: Bee Doctor ΑΠΘ
Εξαιτίας της εκθετικής φύσης της πληθυσμιακής αύξησης , η εισαγωγή νέων επιπλέον ακάρεων, μπορεί να έχει δραματικές επιπτώσεις στο πόσο γρήγορα μπορεί ο πληθυσμός της βαρρόα να φτάσει ζημιογόνα/ ανιχνεύσιμα επίπεδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου