Παραφυάδα...

Τι είναι η παραφυάδα μελισσών ;

Όταν λέμε παραφυάδα οφείλουμε να γνωρίζουμε για τι ακριβώς μιλάμε. Η λέξη "παραφυάδα" στην μελισσοκομία προέρχεται από την φυτολογία και αναφέρεται, με την κυριολεκτική της έννοια, σε νεαρό βλαστό ή, μεταφορικά, σε παρακλάδι.

Στην περίπτωση της μελισσοκομίας, η παραφυάδα αποτελεί μέρος του μητρικού μελισσιού και ως "νεαρό βλαστάρι", απαιτεί και την ύπαρξη νέας βασίλισσας.

Ωστόσο, οι μελισσοκόμοι, όταν μιλούν για παραφυάδες, συμπεριλαμβάνουν και μέρη μητρικών μελισσιών με παλιά βασίλισσα και όχι απαραίτητα με νέα.

Τι πρέπει να προσέξει ο υποψήφιος αγοραστής ως προς την αγορά παραφυάδων ;

Κυρίως, τα εξής:

• Αν περιλαμβάνει νέα ή παλιά βασίλισσα. Στην περίπτωση παλιάς, καλό είναι να μην υπερβαίνει η ηλικία της το ένα έτος.
• Να διαθέτει σωστό πληθυσμό. Οι μέλισσες που καλύπτουν κάθε πλαίσιο, μπορούν να φθάσουν τις 1600 περίπου. Οπότε, αν κάποιος αγοράσει μια 5άρα παραφυάδα, αυτή πρέπει να διαθέτει 8.000 μέλισσες περίπου. Φυσικά, δεν θα καθίσει να μετρήσει μία μία τις μέλισσες. Αρκεί να διαπιστώσει ότι οι μέλισσες "πατούν" ολόκληρη την περιοχή της χτισμένης κηρήθρας.
• Να είναι υγιές το μελίσσι και να έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες θεραπείες βαρρόα ή ό,τι άλλο θα έπρεπε να γνωρίσει, ώστε να κάνει στο μέλλον τον δικό του σχεδιασμό.
• Να προτιμά τα φύλλα βάσης των κηρηθρών να είναι κατασκευασμένα από 100% φυσικό, αγνό κερί.
• Να προτιμά μελισσοκόμους που εφαρμόζουν θεραπείες που δεν αφήνουν χημικά και επικίνδυνα υπολείμματα στις κηρήθρες.
• Να γνωρίζει την ηλικία και την χρήση των χτισμένων κηρηθρών, ώστε να προβεί σε αντικατάστασή τους στον κατάλληλο χρόνο. Προτιμούνται πλαίσια χωρίς σπασίματα και κακοτεχνίες και με πρόσφατα χτισμένες κηρήθρες.
• Να ενημερώνεται αν η παραφυάδα είναι λειτουργική ή όχι. Αν ο μελισσοκόμος έχει κόψει την παραφυάδα πρόσφατα, το νέο μελισσάκι δεν είναι καθ' όλα λειτουργικό γιατί υπάρχει ανισορροπία πληθυσμού μελισσών ως προς την κατανομή εργασιών. Επίσης υπάρχει αποδιοργάνωση λόγω αλλαγής της θέσης των πλαισίων και του αναδομημένου χώρου στη νέα κυψέλη. Μια παραφυάδα που "κόβεται" σήμερα και διατίθεται μετά από έναν μήνα είναι σαφώς πιο λειτουργική από μία που κόβεται και δίνεται την ίδια μέρα. Έτσι, ο αγοραστής μπορεί να φροντίσει ώστε να παρέχει κατάλληλη υποστήριξη σε τροφές είτε πρωτεϊνούχες είτε μη.
• Να ελέγξει την έκταση και την ποιότητα του γόνου στα πλαίσια γόνου. Απαιτείται εκτεταμένος γόνος χωρίς κενά, εργατικός στον μέγιστο δυνατό βαθμό.
• Να ελέγξει τα αποθέματα τροφής σε μέλι και γύρη. Το νέο μελίσσι θα χρειαστεί ικανή ποσότητα και ποιότητα αποθεμάτων για να ξεκινήσει δυναμικά.
• Να φροντίζει ώστε η παραφυάδα που θα αγοράσει θα τοποθετηθεί σε περιοχή πλούσιας ανθοφορίας.
• Να φροντίζει ώστε να προμηθεύεται παραφυάδα-ες την κατάλληλη εποχή για το σημείο που θα εγκατασταθούν. Η ιδανική εποχή, θεωρείται η άνοιξη.
• Να επιλέγει την σωστή δυναμικότητα της παραφυάδας σε πληθυσμό. Είναι λάθος, για παράδειγμα, να αγοράζει 3άρα παραφυάδα λίγο πριν μπει ο χειμώνας.
• Να επιλέγει την δυναμικότητα και την λειτουργικότητα της παραφυάδας, ανάλογα με την εποχή, το μικροκλίμα, την νεκταροέκκριση και την γυρεοδοτική δυνατότητα των φυτών της περιοχής του, και όλα αυτά συνδυαζόμενα με τους μελισσοκομικούς του στόχους. Για παράδειγμα, αν επιλέξει αγορά 5άρας, λειτουργικής παραφυάδας, τέλη Μαρτίου, του δίνεται η δυνατότητα να την "σπάσει" ξανά στις αρχές Μαΐου. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μπορεί, αν χειριστεί καλά μια δυνατή και υγιή παραφυάδα, κάποια στιγμή πριν τον χειμώνα να πάει και για μέλια.
• Να φροντίζει, αν είναι άπειρος μελισσοκόμος να προμηθεύεται παραφυάδες από μελισσοκόμους που μπορούν να τον υποστηρίξουν με τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους στα πρώτα του βήματα. Προτιμούνται λοιπόν οι έμπειροι μελισσοκόμοι που με διάθεση και υπευθυνότητα μπορούν να προσφέρουν και after sales service!
• Να μη μεταφέρει, ει δυνατόν, τις παραφυάδες που έχει αγοράσει πρόσφατα, στον ίδιο χώρο με δυνατά, παραγωγικά μελίσσια. Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος λεηλασιών.
• Να προμηθεύεται παραφυάδες από μελισσοκόμους που κάνουν επιλεκτική βασιλοτροφία. Η βασίλισσα είναι το παν άπαν στο μελίσσι.
• Να προμηθεύεται παραφυάδες από μελισσοκόμους που το μελισσοκομείο τους απέχει τουλάχιστον 3 Km από τον χώρο για τον οποίο προορίζονται.
• Κατά τη μεταφορά να φροντίζει να μην επικρατούν συνθήκες υπερβολικής ζέστης ή ψύχους, να είναι σταθεροποιημένα τα πλαίσια και τα πλαίσια της κυψέλης να έχουν παράλληλο προσανατολισμό με την πορεία κίνησης του οχήματος. Το άνοιγμα των θυρών γίνεται το βράδυ και τουλάχιστον 10 λεπτά, αφού τοποθετήσουμε το μελίσσι στην τελική θέση. Το ιδανικό θα είναι να αφήσουμε να περάσει ένα μισάωρο. Αν χρησιμοποιήσουμε φακό, προτιμούμε φακό με λαμπτήρα κόκκινου χρώματος.

Καλές αγορές και καλή αρχή σε όσους ξεκινάνε το μελισσοκομικό τους ταξίδι!

Επιμέλεια σύνταξης: Γρηγόρης Παπατάτσης Εκπαιδευτικός, Μελισσοκόμος.