20 Δεκ 2020



Φίδι, ανακάλυψη στην Κνωσό Κρήτης.

ΦΙΔΙ / ΚΥΨΕΛΩΤΟ ΣΚΑΦΟΣ ΣΤΗΝ ΚΝΩΣΟ ΚΡΗΤΗΣ.
Φίδι κουλουριασμένο γύρω από ένα δοχείο με τη μορφή τμημάτων της άγριας κηρήθρας, με μια κάμπια στο στόμα του.

 
Τα φίδια θεωρούνταν από τους αρχαίους ως προστάτες των κυψελών. Θα μπορούσε να ήταν μια αρχαία παγίδα σφήκας;
Το φίδι θεωρήθηκε ως  ένα φιλικό πνεύμα που φέρνει τύχη στο νοικοκυριό.  
Συνδέονται στενά με κηρήθρες στη  ελληνική λαϊκή πεποίθηση και μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι είναι ένας προστάτης των μελισσών που προσέχουν τις μέλισσες-κυψέλες. Το φίδι φαίνεται να κρατάει ένα μικρό φαγητό στο στόμα του.
Προτείνεται  μια εναλλακτική ερμηνεία ότι είναι μάλλον μια εξελιγμένη παγίδα σφήκας , που είναι ο χειρότερος εχθρός των μελισσών στη Νότια Ελλάδα και τα νησιά του Αιγαίου. 
Ίσως το σκάφος- κυψέλη να  έγινε σκόπιμα για να μοιάσει με μια κηρήθρα προκειμένου να ξεγελάσει τις σφήκες να μπουν  στην κυψέλη. 
Πιθανότατα τοποθετήθηκε κοντά στις κυψέλες και όταν αρκετές σφήκες παγιδεύτηκαν μέσα, ο μελισσοκόμος το πέταξε στη φωτιά ή στο νερό καίγοντας ή πνίγοντας έτσι τις σφήκες. 

Ο Αριστοτέλης (Hist. An. 627b) αναφέρει έναν παρόμοιο τρόπο για την προσέλκυση σφηκών με ένα κομμάτι κρέας τοποθετημένο σε ένα πιάτο και στη συνέχεια σκοτώνοντας τις ρίχνοντας το κρέας στη φωτιά. 
Τέλος, πρέπει να τονιστεί ότι η ομοιότητά του με τη μινωική κυψέλη είναι αξιοσημείωτη, και οι δύο έχουν πολύ παρόμοιες διαστάσεις. 
Με το φίδι να θεωρείται από τους αρχαίους ως προστάτης των κυψελών, η κάμπια  στο στόμα των φιδιών αντιπροσωπεύει πιθανώς ένα από τα πιο καταστροφικά παράσιτα που είναι γνωστά στους αρχαίους μελισσοκόμους. 
Αναφέρεται για πρώτη φορά από τον Αριστοτέλη και αργότερα τον Βιργίλιο που αποκαλεί το παράσιτο, το «dirum genus tineae» «η φοβερή φυλή των σκώρων»….δηλαδή ο κηρόσκωρος.
Πηγή: Evans, Arthur J.

The Palace of Minos: a comparative account of the successive stages of the early Cretan civilization as illustrated by the discoveries at Knossos (Band 4,1): Emergence of outer western enceinte, with new illustrations, artistic and religious, of the Middle Minoan Phase — London, 1935
Αριστοτέλης: Historia animalium, 627 π.Χ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου