ფუტკარი ή મધમાખી ή ... ή Μέλισσα !

Οι άνθρωποι επικοινωνούν, κυρίως μέσω της γλώσσας.

Οι ιδιαίτερες συνθήκες ανά τον κόσμο, οδήγησαν τους ανθρώπους να υιοθετήσουν διαφορετικό συνδυασμό φθόγγων και διαφορετική κωδικοποίηση και συμβολισμό αυτών.

Μέλισσες, υπάρχουν σχεδόν σε όλον τον κόσμο και μάλιστα πολύ πριν εμφανισθεί ο άνθρωπος.

Οι άνθρωποι δεν άργησαν να ανακαλύψουν το καταπληκτικό αυτό έντομο και τα προϊόντα του, και, στο πέρασμα των αιώνων, του έδωσαν διάφορα ονόματα.

Στην ελληνική γλώσσα, η λέξη "μέλισσα", έχει αρχαία προέλευση με ρίζα το "μελ", που επίσης συναντούμε στην αρχαιότητα, στους Χετταίους, στους Αρμένιους και αλλού.

Γιατί όμως "μελ"; Εδώ, οι γλωσσολογικές υποθέσεις "δίνουν και παίρνουν"!

Ας κάνουμε μία από τις πολλές...

Γνωρίζουμε ότι το μέλι είναι γλυκό και ευχάριστο. Στην δοκιμή της γεύσης του σίγουρα θα μπορούσαμε να εκφραστούμε με ένα "Μμμμμμ!", απόλαυσης. Έχουμε το "Μ".

Το "Ε" το συναντούμε σε λέξεις όπως ευτυχία, ενδιαφέρον, ελευθερία, ενθουσιασμός, ευλογία, έκσταση! Ό,τι δηλαδή εκφράζει ή μέλισσα και ό,τι νιώθουμε, τρώγοντας μέλι! Έχουμε και το "Ε".

Το "Λ", είναι σύμφωνο υγρό και με με άκουσμα γλυκό, σαν το μέλι δηλαδή! Έχουμε και το "Λ".

ΜΕΛ, μέλι και μέλισσα!

Ανά τον κόσμο όμως, διαφέρουν, και οι μέλισσες και οι άνθρωποι και η γλώσσα ως μέσο επικοινωνίας!

Πώς άραγε αναφέρεται η μέλισσα σε διάφορους λαούς και γλώσσες;

Ας δούμε πως, με αλφαβητική σειρά και με παράθεση της προφοράς, όπου οι χαρακτήρες δεν είναι λατινικοί.

• Αγγλία, USA - Bee, honey bee.
• Aζερμπαϊτζάν- ari.
• Αϊτή - abèy ή myèl.
• Αλβανία- bletë.
• Αμχαρικά - ንብ.
• Αραβικά - نحلة - nhl.
• Αραγκονικά - abella ή anthophila.
• Αρμενία - մեղու - meghu.
• Αστουριανά -abeya.
• Βασκικά - erlea.
• Βιετνάμ - con ong
• Βιρμανία - ပျား - pyarr
• Γαλλία - abeille ή abeille à miel.
• Γερμανία - Biene ή Honigbiene.
• Γεωργία - ფუტკარი - put’k’ari.
• Γίντις (Γερμανοεβραϊκά) - בין - bin.
• Γκουτζαράτι (Ινδία) - મધમાખી - Madhamākhī.
• Δανία - bi ή honningbi.
• Εσθονία - mesilane.
• Εσπεράντο - abelo.
• Ζουλού - inyosi.
• Ιαπωνία - 蜂 - Hachi.
• Ινδονησία - lebah.
• Ισλανδία, Σουηδία - bí.
• Ισπανία - abeja.
• Ισραήλ - דבורה - Ντεβοβά (με κάθε επιφύλαξη η προφορά).
• Ιταλία - ape.
• Κίνα - 蜜蜂 - Mìfēng.
• Κορέα - 벌 - beol.
• Κουρδικά - mêşa hûngiv.
• Λατινικά- apis.
• Λετονία - bite.
• Μαλαγιαλάμ (Ινδία)- തേനീച്ച - tēnīcca.
• Μάλτα - naħla.
• Μαορί - pi.
• Μογγολία-зөгий - zögii.
• Μπαγκλαντές (Βεγγαλικά) - মৌমাছি - Maumāchi.
• Νεπάλ - मौरी - Maurī.
• Νιγηρία, Τόγκο, Μπενίν - kòkòrò oyin.
• Νορβηγία- Bie.
• Ολλανδία - bij.
• Ουαλία - gwenyn.
• Ουγγαρία - méhek.
• Ουζμπεκιστάν -asalarilar.
• Ουκρανία - бджіл - bdzhil.
• Ούρντου (Ινδία) - مکھی - μπουκχί.
• Πολωνικά - pszczoła.
• Πορτογαλία - abelha.
• Ρουμανία - albină.
• Ρωσία - пчела - pchela.
• Σερβία - пчела - pčela.
• Σλοβενία - čebela.
• Σομαλία - shinni.
• Σουαχίλι - nyuki.
• Τατζικιστάν - занбӯри асал - zanʙūri asal.
• Ταϊλάνδη - ผึ้ง - P̄hụ̂ng.
• Τουρκία - bal arısı.
• Τσεχία - včela.
• Φιλιππίνες - bubuyog.
• Φινλανδία - mehiläinen.
• Χίντι (Ινδία) - मधुमक्खी - madhumakkhee.

Όποιος δεν γνωρίζει ξένες γλώσσες, ίσως δεν μπορεί να γνωρίζει πως κατονομάζεται η μέλισσα σε άλλους λαούς. Όλοι όμως γνωρίζουν, το πόσο μοναδικά είναι τα προϊόντα της, αλλά και το ότι, από οικονομικής άποψης και ως προς τη συμβολή της στην βιοποικιλότητα, είναι το πιο πολύτιμο πλάσμα του πλανήτη!

Επιμέλεια σύνταξης: Γρηγόρης Παπατάτσης Εκπαιδευτικός, Μελισσοκόμος.